ผู้แถลง: ดร.โสภณ พรโชคชัย
ประธาน ศูนย์ข้อมูลวิจัยและประเมินค่าอสังหาริมทรัพย์ไทย
บจก. เอเจนซี่ ฟอร์ เรียลเอสเตท แอฟแฟร์ส

         การพัฒนาประเทศของอินโดนีเซียกำลังเกิดขึ้นขนานใหญ่ ดร.โสภณ พรโชคชัย ให้ความเห็นนี้ในระหว่างที่ในขณะนี้กำลังอยู่ที่กรุงจาการ์ตา ประเทศอินโดนีเซีย โดยได้รับมอบหมายจากธนาคารโลก (World Bank) ให้ไปสำรวจวิจัยและนำเสนอผลการศึกษาเกี่ยวกับการเวนคืนที่ดินเพื่อการพัฒนาประเทศของอินโดนีเซีย
         ในความเป็นจริงอินโดนีเซียเคยมีความก้าวหน้ากว่าไทยในหลายด้าน เช่น ถนนหนทางที่กว้างขวางในเขตเมือง ทางด่วน ตลอดจนระบบกฎหมายการเวนคืน แต่ในช่วงหนึ่งระบอบซูฮาโตครอบครองประเทศ มีการโกงกินมากมาย การพัฒนาเลยหยุดนิ่งไประยะหนึ่ง จนต่อมา ก็มาถึงยุคการโค่นล้มระบอบซูฮาโตด้วยการเสียเลือดเนื้อ มีการจลาจลมากมาย ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อ 12 ปีก่อน คือในช่วง พ.ศ.2541
         ในยุคนั้นอินโดนีเซียขาดความมั่นคงทางการเมืองเป็นอย่างยิ่งเพราะมีการฆ่าฟัน ปล้นชิงกันมากมาย เหยื่อกลุ่มสำคัญก็คือคนจีน ซึ่งทำให้คนจีนในอินโดนีเซียหนีไปอยู่สิงคโปร์กันมากมาย แต่ในเวลานี้ สถานการณ์เปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีแล้ว รัฐบาลอินโดนีเซียเพิ่งได้ผ่านการเลือกตั้งมาใหม่ โดยเป็นรัฐบาลเสียงข้างมากที่มีผู้ลงคะแนนให้ท่วมท้นถึง 60%
         ตลอด 12 ปีมานี้ มีทั้งการใช้กำลังทหาร มีการเปลี่ยนประธานาธิบดีมาหลายต่อหลายคน มีข่าวการโกงกินของรัฐบาลแต่ละคณะกันอย่างต่อเนื่อง ประธานาธิบดีบางคนก็ไม่ได้รับเลือกเข้ามาอีก ในที่สุดเมื่อมีการเลือกตั้งกันอย่างเป็นธรรม ประเทศก็เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันตามเดิม ทั้งที่อินโดนีเซียเป็นประเทศเกาะ มีถึง 17,000 เกาะ ประกอบด้วยประชากร 250 ล้านคน เขาก็ยังอยู่ร่วมกันได้ นี่เป็นการแสดงให้เห็นว่า หากให้ประชาชนลองผิดลองถูก สถานการณ์ก็จะสงบสุขในที่สุด
         หัวหน้าสำคัญงานธนาคารโลกประจำกรุงจาการ์ตากล่าวว่า การเวนคืนที่ดินเพื่อการสร้างสาธารณูปโภค โดยเฉพาะการสร้างทางด่วนพิเศษระหว่างเมืองมีความสำคัญมาก โดยเฉพาะในเกาะชวา ซึ่งมีประชากรมากที่สุดถึงประมาณครึ่งหนึ่งของทั้งประเทศ การสร้างระบบทางด่วนพิเศษของอินโดนีเซียนั้นหมายถึงแบบถนนกรุงเทพ-ชลบุรีสายใหม่ ที่ผู้ใช้ทางต้องเสียเงิน ไม่ใช่ให้ใช้ฟรี ระบบนี้จะทำให้รัฐบาลสามารถสร้างทางได้มากขึ้น ทันความต้องการมากขึ้น ระบบนี้ยังใช้ในประเทศเพื่อนบ้านของไทย แต่ให้ภาคเอกชนเก็บเงินเอง เช่น ลาว เขมร เวียดนามและพม่า
         การเวนคืนที่ดินที่ ดร.โสภณ พรโชคชัย ได้ไปมีส่วนเกี่ยวข้องประกอบด้วยการประเมินค่าที่ดิน อาคาร ต้นไม้และความสูญเสียอื่น ๆ อย่างเป็นธรรมให้กับผู้ถูกเวนคืน จะได้ยินดีให้เวนคืนโดยใช้เวลาให้น้อยที่สุด ความตั้งใจที่ธนาคารโลกว่าจ้าง ดร.โสภณ พรโชคชัย ไปดำเนินการก็คือ จะทำอย่างไรจึงจะสามารถสร้างประสิทธิภาพสูงสุดในระบบการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์
         ศูนย์ข้อมูลวิจัยและประเมินค่าอสังหาริมทรัพย์ไทย บจก.เอเจนซี่ ฟอร์ เรียลเอสเตท แอฟแฟร์ส ยังได้มีโอกาสนำระบบศูนย์ข้อมูลไปเป็นกรณีศึกษาให้อินโดนีเซียได้เห็นเพื่อพัฒนาเป็นฐานข้อมูลประกอบในการวางแผนการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์และการเวนคืนอีกด้วย
         นอกจากนี้การเวนคืนทำถนนและทางด่วนยังจะดำเนินการในเกาะอื่น ๆ อีกด้วย โดยเฉพาะเกาะบอร์เนียว เกาะสุมาตรา ซึ่งเป็นเกาะใหญ่ติดอันดับโลกนั้น กำลังจะมีการพัฒนาอย่างขนานใหญ่เช่นกัน มีการวางผังเมืองกันหลายต่อหลายแห่ง ประเทศอินโดนีเซียนี้ มีเมืองที่มีประชากรมากกว่า 1 ล้านคนขึ้นไปนับสิบเมือง ในขณะที่ไทยมีเมืองที่เกิน 1 ล้านคนเฉพาะกรุงเทพมหานครและปริมณฑลเท่านั้น เชียงใหม่ ขอนแก่น หาดใหญ่ โคราช ล้วนมีประชากรในตัวเมืองไม่ถึง 1 ล้านคน เมืองในที่นี้ไม่นับรวมทั้งตัวจังหวัดที่มีประชากรชนบทด้วย ดร.โสภณ กล่าว
          ด้วยเหตุนี้ อินโดนีเซียจึงมีโอกาสการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์โดยเฉพาะที่อยู่อาศัยอย่างมาก อาจกล่าวได้ว่ามากกว่าประเทศไทย ทั้งนี้เพราะประเทศนี้กำลังลืมตาอ้าปาก ลองนึกดูว่า บริษัทใหญ่อย่าง “พฤกษา เรียลเอสเตท” ถ้าได้ไปลงหลักปักฐานในประเทศนี้ในอนาคต ไม่แน่ว่าสำนักงานใหญ่อาจย้ายไปอยู่กรุงจาการ์ตาในอีก 20 ปีข้างหน้าก็ได้ ใครจะรู้ ดร.โสภณ พรโชคชัยประธาน ศูนย์ข้อมูลวิจัยและประเมินค่าอสังหาริมทรัพย์ไทย บจก.เอเจนซี่ ฟอร์ เรียลเอสเตท แอฟแฟร์ส กล่าวในที่สุด