การป้องกันน้ำท่วมเป็นสิ่งที่พึงดำเนินการ วันนี้เรามาศึกษาแบบฉบับการป้องกันน้ำท่วมแบบลอนดอน ตามโครงการชื่อ the Thames Barriers กั้นแม่น้ำเทมส์ทางใต้ของกรุงลอนดอน

                ในโอกาสที่ ดร.โสภณ พรโชคชัย ประธาน ศูนย์ข้อมูลวิจัยและประเมินค่าอสังหาริมทรัพย์ไทย (www.area.co.th) ได้ไปดูงานที่ประเทศอังกฤษ จึงขอนำเสนอเรื่องนี้ ซึ่งในช่วงน้ำท่วมปี 2554 สื่อต่าง ๆ ก็ได้นำเสนอเรื่องนี้เช่นกัน แต่เรื่องก็เงียบหายไปอีกแล้ว  คงรอน้ำท่วมอีกทีในปี 2568 (ปีสมมติ) เป็นแน่แท้!

                โครงการผนังกันแม่น้ำเทมส์ กรุงลอนดอน เปิดใช้ตั้งแต่ปี 2525 เพื่อป้องกันน้ำท่วมจากน้ำทะเลหนุนขนานใหญ่และเฉียบพลันที่อาจเกิดขึ้นได้เป็นระยะ ๆ โดยในช่วงน้ำทะเลหนุน ซึ่งอาจนำน้ำเค็มเข้ามาเกินไป ส่งผลเสียต่อสภาวะแวดล้อม ก็อาจปิดกั้นประตูน้ำได้ ส่วนในช่วงน้ำลง ผนังนี้ก็ยังสามารถใช้เป็นเสมือนเขื่อนหรือฝายเพื่อกันน้ำไว้ ไมให้ไหลลงทะเลมากจนเกินไป จนก่อเกิดความแห้งแล้ง เป็นต้น โครงการนี้สรุปจากบทเรียนน้ำท่วมใหญ่ปี 2496 แค่ครั้งเดียว ก็ทำให้อังกฤษคิดหาทางป้องกันอย่างสุดฤทธิ์ แต่ไทยถูกน้ำท่วมใหญ่มาหลายครั้งตั้งแต่ 2485 และปีอื่นๆ จนถึงล่าสุด 2526, 2538 และ 2554 การป้องกันก็กลับ “เงียบเป็นเป่าสาก” หรือ “เข้ากลีบเมฆ” ไปแล้ว!?!

                โครงการนี้สร้างระหว่างสองฝั่งน้ำ ณ ความกว้าง 520 เมตร และแบ่งแม่น้ำออกเป็น 5 ช่วง ๆ ละประมาณ 61 เมตร และอีก 2 ช่วง ณ ความกว้างประมาณ 30 เมตร  มีประตูใหญ่ 4 ประตูสูง 20.1 เมตร กว้างราว 30 เมตร โดยมีน้ำหนักประตูละ 3,700 ตัน ไม่เพียงแต่มีผนังกั้นน้ำนี้ ยังมีการสร้างเขื่อนป้องกันน้ำท่วมริมฝั่งน้ำระยะทางราว 17.7 กิโลเมตรไปจรดทะเล โครงการนี้สามารถใช้ป้องกันน้ำท่วมแล้วถึง 176 ครั้ง อายุขัยของสิ่งก่อสร้างนี้คาดว่าจะเป็นเวลา 100 ปี  และขณะนี้กำลังวางแผนสร้างผนังที่ใหญ่โตกว่านี้ออกไปอีก

                โครงการนี้ใช้เงินทั้งหมด 534 ล้านปอนด์ในปี 2525 (26,700 ล้านบาท หรือถ้าคิดเป็นเงินปัจจุบัน ซึ่งห่างมา 34 ปีแล้ว ณ อัตราดอกเบี้ย 4% ต่อปี ก็จะเป็นเงินถึง 101,308 ล้านบาทเข้าไปแล้ว  มีค่าใช้จ่ายในการดำเนินการปีละ 300 ล้านบาท โดยใช้พนักงาน 80 คนเท่านั้น (http://bit.ly/1RUAkRf) โครงการแบบนี้ไม่ได้ใช้เงินหลวงมาสร้างหรือถมให้กับชาวกรุงลอนดอน แบบเดียวกับประเทศไทย แต่ผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสียหรือประชาชนในกรุงลอนดอนต้องมีส่วนจ่ายภาษีเพื่อการนี้

                ไทยเราควรระดมทุนจากชาวกรุงเทพมหานครมาสร้างผนังกั้นแม่น้ำเจ้าพระยาโดยพึงสังวรถึง “วัวหาย ล้อมคอก” บ้าง โดยไม่เป็นภาระแก่ประชาชนทั้งประเทศ