วิพากษ์พระ ยิ่งเขียน/พูดคำคมมาก ยิ่งทำพุทธเสื่อม
ดร.โสภณ พรโชคชัย
พระนักเทศน์ พระนักพูด พระนักเขียน พระเซเลบ ที่ว่าช่วยเผยแพร่ศาสนาพุทธให้ดูทันสมัย เหมาะสมกับคนรุ่นใหม่นั้น แท้จริงแล้ว อาจกำลังทำลายให้ศาสนาพุทธเสื่อมลง แต่ตนเองได้ดี ได้เงิน ได้หน้า ได้พัดยศ ใส่เครื่องแบบหากินด้วยการเป็นพระหรือไม่
ท่านคงเคยสังเกต ในโรงแรมหรูๆ ต่างๆ มักมีคัมภีร์ไบเบิลวางอยู่ในแต่ละห้อง เผื่อนักท่องเที่ยวต่างชาติซึ่งเป็นชาวคริสต์จะได้อ่านได้ ผมไปสอนหนังสือที่ยูกันดามา 2 สัปดาห์ ประเทศนี้ยากจนมาก แต่ยามในโรงแรม ยังมีคัมภีร์ เอาไว้อ่านในยามค่ำคืน พี่น้องมุสลิมก็ศึกษาคัมภีร์กุรอานกันอย่างจริงจัง แต่แปลกที่ชาวพุทธกลับแทบไม่เคยได้อ่านพระไตรปิฎก ฟังคำสอนของพระพุทธเจ้าจากเหล่าพระเซเลบซะมากกว่า พระเซเลบหลายรูปชอบประดิษฐ์ประดอยคำพูด ให้ดูซึ้งๆ เท่ๆ ออกมาเป็นระยะๆ เป็นที่ฮือฮาในสังคมไปซะอีก
พระเซเลบเหล่านี้ทำไม่ถูกต้อง
1. ขโมยเอาธรรมะของพระพุทธเจข้ามาหาเสียงส่วนตัวโดยไม่มีการอ้างอิงว่าเอามาจากพระไตรปิฎกฉบับไหน บทไหน เป็นต้น
2. บางทีก็ยังยกเอาธรรมะมาอย่างผิดเพี้ยน เช่น "ฆ่าเวลาบาปกว่าฆ่าคน" "อร่อยจนลืมกลับวัด" "ฆ่าคอมมิวนิสต์ไม่บาป" (เหมือนฆ่าไก่/ปลามาแกงถวายพระ) เป็นต้น
3. แต่งเครื่องแบบพระ อาศัยความเป็นพระมาหากิน ลองถ้าสึกออกมา ก็คงมีคนนับถือน้อยลงไปเป็นอันมาก ที่ลวงคนได้มาก ก็เพราะใช้เครื่องแบบพระนั่นเอง
4. แทนที่จะเอาธรรมะของพระพุทธเจ้ามาเผยแพร่ กลับเอามาขาย พิมพ์รวมเล่ม พระเซเลบบางรูปขายได้เป็นล่ำเป็นสัน เอาเงินไปทำบุญจริงหรือเปล่า หรือเปิดบัญชีความรวยไว้แบบซุกซ่อน
สังเกตไหม พระเซเลบมักสอนได้แต่เรื่องพื้นๆ ดูถูกภูมิปัญญาชาวบ้านว่าคงศึกษาลึกซึ้งได้ยาก เลยสอนวนเวียนอยู่แต่เรื่องตื้นๆ เข้าไม่ถึงแก่นธรรม กลายเป็นไม่ส่งเสริมนิสัยรักการอ่านแก่ชาวบ้าน มุ่งเน้นฟังแต่คำคม คำเท่ๆ ซึ้งๆ หรือบ้างก็ยึดติดกับการเทศน์แบบสนุกๆ ตลกๆ เสียงดีๆ เสียงใสๆ แต่ชาวพุทธกลับไม่ได้เรียนรู้ศึกษาธรรมะเท่าที่ควร มีแต่สอนซ้ำไปซ้ำมาในเรื่องเดิมๆ แต่เปลี่ยนคำพูดใหม่ๆ
ทำแบบนี้ไปเรื่อย ๆ ก็เท่ากับเราให้ความสำคัญกับตัวพระสงฆ์ที่มาเทศน์ปาวๆ ไม่ได้เข้าถึงแก่นธรรม ดูคล้ายเคารพพระสงฆ์มากกว่าพระธรรมคำสั่งสอนของพระศาสดา ที่ให้เอาพระธรรมเป็นที่ตั้งหลังจากพระองค์ปรินิพพาน การเอาพระสงฆ์เป็นที่ตั้งแทนพระธรรม จึงทำให้พระสงฆ์บางองค์ "บังอาจ" ลบหลู่พระศาสดา ในขณะที่พระศาสดา แสดงให้เห็นถึงวัฏสงสาร หลังจากปรินิพพานก็เผาเป็นเถ้าถ่านไป แต่พระบางรูปกลับตั้งใจเก็บร่างไว้ให้คนบูชาบ้าง กลายเป็นเรื่องอิทธิปาฏิหาริย์บ้างโดยไม่ยำเกรงพระพุทธเจ้า
ผมจึงอยากเสนอให้พระ
1. สอนโดยยกอ้างอิงในพระไตรปิฎก ไม่ใช่สักแต่สอนโดยปนเอาความคิดของตนเองเข้าไปด้วย กลายเป็นเน้นการเป็นนักพูด นักเขียนของตนเอง
2. สอนแก่นธรรมให้ลึกซึ้งลงไปเรื่อยๆ ไม่ใช่ท่องแต่เรื่องพื้นๆ ที่พูดทุกทีก็แบบเดียวกัน แต่ประดิษฐ์ประดอยคำพูดให้ดูแตกต่างไป
3. ส่งเสริมให้ชาวบ้านมีพระไตรปิฎกติดตัวหรือติดบ้านไว้เพื่อศึกษา หรืออ้างอิง เพื่อให้ชาวบ้านรักการอ่าน ทำการค้นคว้าศึกษาได้ด้วยตนเองอีกต่างหาก
อย่าให้พระสงฆ์ส่วนหนึ่งโดยเฉพาะเหล่าพระเซเลบ เอาศาสนามาหากิน สร้างความเด่นดังส่วนตัว อย่าให้พระสงฆ์บังพระธรรม