มีแนวโน้มว่าพวกอาจารย์มหาวิทยาลัยจะได้รับ Job ทำรายงาน SEA อีกแล้ว ดร.โสภณในฐานะกรรมการ SEA ค้านแหลก เพราะเป็นการผูกขาด พายเรือในอ่าง แถมไล่ให้อาจารย์กลับไปสอนหนังสือตามหน้าที่ดีกว่า

          ตามที่มีข่าวข่าว "รัฐมนตรีพลังงานลงนามแต่งตั้ง คณะกรรมการกำกับการศึกษาการประเมินสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์ (SEA)" (https://bit.ly/2GQYEoD) สำหรับพื้นที่จัดตั้งโรงไฟฟ้าถ่านหินในภาคใต้ ชุดใหม่ 19 คน โดยรายชื่อของคณะกรรมการ SEA ที่แต่งตั้งขึ้นใหม่ มี ดร.โสภณ พรโชคชัย ประธาน ศูนย์ข้อมูลวิจัยและประเมินค่าอสังหาริมทรัพย์ไทย บจก. เอเจนซี่ ฟอร์ เรียลเอสเตท แอฟแฟร์ส (www.area.co.th)

          ดร.โสภณ ได้พยายามทำงานอย่างตรงไปตรงมา โดยในการประชุมคณะกรรมการ ดร.โสภณ ได้เสนอให้จัดทำร่าง TOR เป็นภาษาอังกฤษ เพื่อให้สถาบันที่รับทำ SEA มาจากต่างประเทศด้วย ไม่ใข่ให้ผูกขาดเฉพาะอาจารย์มหาวิทยาลัยไทย ซึ่งมักได้ทำงานประเภทนี้ และก็ทำให้การทำงานประเภทนี้ค่อนข้างจะ "วนในอ่าง" ไม่ไปไหน และโครงการถ่านหินนี้ก็ได้รับความสนใจจากทั่วโลกเช่นกัน

          อย่างไรก็ตามทางเจ้าหน้าที่แจ้งว่า งานศึกษานี้ ทางราชการไม่มีงบประมาณ จึงต้องไป "ขอทุน" จากกองทุนพัฒนาไฟฟ้า ของสำนักงานกำกับกิจการพลังงาน ซึ่งผู้ที่จะทำงานศึกษานี้ได้ ทางกองทุนกำหนดให้ต้องเป็นหน่วยงานที่จดทะเบียนเป็นที่ปรึกษากับกระทรวงการคลังแล้วเท่านั้น ซึ่งก็เท่ากับว่าหน่วยงานระดับนานาชาติไม่ได้มีโอกาสร่วมศึกษา หรือถ้าเชิญมาร่วม ก็คงเป็นเพียงไม้ประดับเพราะต้องขึ้นอยู่กับสถาบันการศึกษาต่าง ๆ ในประเทศเป็นตัวนำสำคัญ  ดร.โสภณ เสนอให้ใช้เงินกระทรวงหรืองบกลางแทนที่จะไปของบประมาณจากที่ใด  แต่เจ้าหน้าที่บอกว่าที่ประชุมอ้างว่าไม่มีงบประมาณ

          ก่อนหน้านี้ ดร.โสภณ ได้ทำหนังสือถึงประธานคณะกรรมการ SEA โดยเสนอความเห็นไปว่า ควรจัดทำ TOR เป็นภาษาอังกฤษ และเผยแพร่ไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั่วโลก เพื่อให้ผู้เชี่ยวชาญระดับนานาชาติได้มาร่วมนำเสนอตัวให้คณะกรรมการคัดเลือก และเพื่อไม่ให้เป็นการผูกขาดดำเนินการเฉพาะกลุ่มสถาบันการศึกษาหรือบริษัทภายในประเทศ ซึ่งเคยดำเนินการซ้ำ ๆ ตามแนวคิดเดิมๆ มาก่อนหน้านี้แล้ว ยิ่งกว่านั้นการทำรายงาน SEA เป็นสิ่งที่ดำเนินการกันมากมายหลายกรณีในต่างประเทศ น่าจะมีบริษัทผู้เชี่ยวชาญนานาชาติซึ่งเป็นที่ยอมรับและมีผลงานในระดับนานาชาติจริง มาร่วมนำเสนอด้วย เพื่อให้ได้มาตรฐานสากล

          สำหรับการเผยแพร่ให้ผู้เชี่ยวชาญในต่างประเทศได้ทราบ อาจแจ้งผ่านสถานทูตต่างประเทศในไทย การส่งข่าวสารไปยังหน่วยงานหรือสถาบันที่เกี่ยวข้องในต่างประเทศทาง Email หรือผ่าน social media เช่น Facebook, Google Ad (เพื่อให้รับทราบถึงหน่วยงานที่จัดทำ SEA ทั่วโลก) อ้นจะทำให้รายงาน SEA ของไทยเรื่องโรงไฟฟ้าถ่านหินภาคใต้นี้ ได้รับการยอมรับจากทั่วโลก ไม่ใช่แค่รายงานที่คล้อยตาม NGOs แต่อย่างใด

          ยิ่งกว่านั้น ดร.โสภณ ยังได้นำส่งตัวอย่างรายงานฉบับสมบูรณ์ของ SEA ในงานต่างๆ หลายแห่งในโลก ซึ่งจะเห็นได้ว่าไม่ได้ดำเนินการซับซ้อนหรือละเอียดยิบย่อยแบบ EIA หรือ EHIA เพราะเป็นการศึกษาในระดับยุทธศาสตร์ เช่น

          Clonburris Strategic Development Zone (SDZ) Draft Planning Scheme STRATEGIC ENVIRONMENTAL ASSESSMENT (SEA) ENVIRONMENTAL REPORT September 2017 www.clonburris.ie/Stages/Draft-Plan/Strategic-Environmental-Assessment-.pdf

          Energy Efficiency and Microgeneration Strategy for Scotland SEA Environmental Report The Scottish Executive Energy Efficiency Unit www.gov.scot/seag/seagDocs/SEA-00103/3682.pdf

          Development of Strategic Environmental Assessment (SEA) Methodologies for Plans and Programmes in Ireland Synthesis Report www.epa.ie/pubs/advice/ea/EPA_development_methodology_SEA_synthesis_report.pdf

          Report of the Strategic Environmental Assessment (SEA) of the Ghana Poverty Reduction Strategy (GPRS) http://cleancookstoves.org/resources/74.html

          Strategic Environmental Assessment Final draft version May 2014 www.portugal2020.pt/Portal2020/Media/Default/Docs/Programas%20Operacionais/RELATORIOS%20AAE/RELAT%C3%93RIO%20FINAL%20Avalia%C3%A7%C3%A3o%20Ambiental%20Estrat%C3%A9gica[ING].pdf

          Ayrshire and Arran Tourism Strategy SEA Environmental Report Prepared by LUC, May 2014 www.north-ayrshire.gov.uk/Documents/CorporateServices/ChiefExecutive/PolicyandPerformance/sea-ayrshire-and-arran-environmental-report.pdf

          Edinburgh and the Lothians Forestry and Woodland Strategy SEA Environmental Report Prepared by LUC August 2012 http://www.gov.scot/seag/seagDocs/SEA-00501/12598.pdf

          A framework for the development of clean coal: consultation document www.gov.scot/seag/seagDocs/UK-00018/7045.pdf

          การประเมินผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์เกี่ยวกับเขื่อนไฟฟ้าพลังน้ำในแม่น้ำโขงสายหลัก บทสรุปของรายงานฉบับสุดท้าย www.icem.com.au/documents/envassessment/mrc_sea_hp/SEA_Summary_final_report_Thai_Oct_2010.pdf

          Completed SEA Reports in Hong Kong www.epd.gov.hk/epd/SEA/eng/completed_sea_reports.html ซึ่งประกอบด้วย

          - Review and Update of the Railway Development Strategy 2000 - Strategic Environmental Assessment Executive Summary

          - Enhancing Land Supply Strategy: Reclamation outside Victoria Harbour and Rock Cavern Development

          - Land Use Planning for the Closed Area - Feasibility Study

          - Hong Kong 2030: Planning Vision and Strategy Strategic Environmental Assessment-Executive Summary PDF

          - Hong Kong 2030: Planning Vision and Strategy Strategic Environmental Assessment-Final Report PDF

          - Territory-wide Implementation Study of Water-cooled Air Conditioning Systems in Hong Kong: Executive Summary to Strategic Environmental Assessment PDF

          - Extension of Existing Landfills and Identification of Potential New Waste Disposal Sites

          - Sustainable Development - Environmental Baseline Reports from Planning Department's Study "Sustainable Development for the 21st Century" (SUSDEV 21) Completed in 2000 - the Headlines

          - The Second Railway Development Study

          - Third Comprehensive Transport Study

          - Territorial Development Strategy Review

          น่าเสียดายที่การศึกษา SEA กลับผูกขาดโดยพวกอาจารย์มหาวิทยาลัย ที่ควรมีหน้าที่หลักในการจัดการเรียนการสอน แต่กลับมารับจ้างทำงานศึกษาวิจัย และควรให้นานาชาติมาร่วมแข่งขันเพื่อยกระดับวิชาการด้าน SEA ในประเทศไทยมากกว่าที่จะปล่อย "วนในอ่าง" แบบนี้