ลาวมีดีหลายอย่างที่น่าสนใจ แม้จะเป็นสิ่งละอันพันละน้อย แต่ก็น่าสนใจและน่าสังวรไม่น้อย
ผมไปเวียงจันทน์เพื่อสอนวิชาประเมินค่าทรัพย์สินในระหว่างวันที่ 20-23 ธันวาคม 2561 ผู้เข้าอบรมของผมมีทั้งเจ้าของธุรกิจ นักลงทุน นักวิชาชีพ ตลอดจนอาจารย์มหาวิทยาลัย ได้พบเห็นสิ่งดีๆในลาวที่น่านับถือ เลยรวบรวมมาแบ่งปันกันครับ
1. ที่สะดุดตาเป็นอย่างแรกก็คือสาวลาว มักนุ่งผ้าซิ่นหรือผ้าถุงของไทย อันถือเป็นการสืบทอดประเพณีอันดีงามให้จืดจางช้าลง ผ้าซิ่นของสาวลาวยังมีลวดลายสวยงามมาก แม้แต่นักเรียนก็ยังนุ่ง
2. พระสงฆ์เดินบิณฑบาตตามถนน ไม่มียืนหน้าตลาดเช่นที่พบเห็นในประเทศไทย ทั้งนี้อาจมีมาตรการควบคุมที่ดีก็เป็นได้ พระบิณฑบาตแต่เช้า แล้วก็รีบกลับวัดไม่มีเอ้อระเหยลอยชายจนถึงสายๆ
3. ยังพบทั้งคนแก่และคนหนุ่มสาวนั่งรออยู่หน้าถนนอย่างสงบเสงี่ยมนอบน้อมรอตักบาตร แม้จะบางตากว่าที่หลวงพระบางก็ตาม แสดงให้เห็นถึงความศรัทธาในพุทธศาสนายังเข้มข้น ยิ่งในหลวงพระบางและเมืองเล็กๆ อื่นๆ ก็คงยิ่งพบเห็นภาพผู้คนรอตักบาตรแต่เช้า
4. ชาวลาวไม่นิยมห้อยพระเครื่อง จึงทำให้ความเข้มข้นของพุทธพาณิชย์มีน้อย พระเครื่องหรือพระบูชามักเก็บไว้ที่บ้าน พระสงฆ์คงไม่เน้นการสร้างพระเครื่องหรือเครื่องรางของขลังอื่นๆ แสดงว่าไม่ส่งเสริมความงมงาย
5. ในลาวไม่มีการขายหวยเกินราคา มีหวยบนดินออกทุกสัปดาห์ ทำให้มีอาชีพขายหวยบนดินเป็นจำนวนมาก คล้ายกับกรณีหวยบนดินในยุคหนึ่งของไทยซึ่งทำให้เกิดการจ้างแรงงานถึงราว 400,000 คน
6. บ้านเมืองลาวค่อนข้างสงบไม่มีความขัดแย้งทางการเมืองรุนแรง แม้มีฝ่ายต่อต้านรัฐบาลก็เป็นเพียงกระแสส่วนน้อย และไม่ออกมาก่อความรุนแรงบนถนน หรือก่อการ ‘ชัดดาวน์’ เมืองหลวง
7. นิสัยใจคอของคนลาวก็หลากหลายเช่นคนไทยแต่ลักษณะเด่นที่มักพบก็คือเขามักพูดตรงๆ แต่ไม่รุนแรง (aggressive) เป็นคนขี้เกรงใจคล้ายกับคนไทยภาคอีสาน ในการคบค้าทำธุรกิจจึงไม่ยากเย็นนัก
8. ผังเมืองลาวค่อนข้างเป็นระบบระเบียบ อย่างเช่น เมืองสะหวันนะเขตเมื่อเทียบกับเมืองมุกดาหารของไทย จะพบว่าผังเมืองของเขาจัดวางไว้ดีในขณะที่เมืองมุกดาหารเติบโตอย่างขาดการวางผังเท่าที่ควร ทำให้เกิดการสิ้นเปลืองของทรัพยากร
ที่ผมรวบรวมมานี้คาดว่ายังไม่ครบ ท่านใดพบเห็นกรณีอื่นอีก ก็โปรดแนะนำผมด้วย ผมจะได้นำมารวบรวมเพิ่มเติม แต่แน่นอน ทุกที่ก็ย่อมมีทั้งสิ่งดีๆ และไม่ดีแตกต่างกันไป เพียงแต่เราควรศึกษาถึงสิ่งดีๆ ส่วนสิ่งที่ไม่ดี เราคงทิ้งไป
ผมคงไม่ได้เห็นชาติใดดีกว่าชาติไทย แต่สิ่งดีๆ ที่เราเห็นจากชาติอื่นทั่วโลก เราก็พึงศึกษา ปรับใช้ และพึงสังวร