เราควรมีราคากลางเพื่อการซื้อขายไม้ขุดล้อม  ต่อไปนี้เป็นผลการสำรวจเบื้องต้นเกี่ยวกับราคาไม้ขุดล้อม ตำบลชะอม อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี  เราจะได้รู้ว่าถ้าจะซื้อไม้ไปปลูกต่อ ราคาเบื้องต้นเป็นอย่างไร  ถ้าเราจะประเมินค่าก็ต้องรู้ราคากลางนี้

            ไม้ขุดล้อมเป็นไม้ที่มีความสำคัญสำหรับการตบแต่งประดับประปาต่างๆ ทั้งภายในบ้านเรือน โครงการบ้านจัดสรร สนามกอล์ฟ ถนนหนทาง ฯลฯ  ธุรกิจนี้ทำเงินได้ดีกว่าการทำนามากมายนัก  ที่สำคัญเมื่อมีตลาด ก็มีราคากลาง มาชมกิจการไม้ขุดล้อมและราคากลางต้นไม้กัน

            ว่ากันว่าที่ตำบลชะอม อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี มีพื้นที่การผลิตไม้ขุดล้อมกว่า 5,000 ไร่ ชนิดของไม้มีให้เลือกมากมาย สำหรับขนาดมีให้เลือกตั้งแต่เท่านิ้วมือ ไปจนถึง 2-3 คนโอบ  คนในพื้นที่บอกว่า พื้นดินโล่งแจ้ง สามารถทำให้เป็นป่าใหญ่ได้ภายในวันเดียว ด้วยไม้ขุดล้อมของชาวตำบลชะอม. . .งานปลูกไม้ขุดล้อมที่ตำบลชะอม มีมานานแล้ว แรกเริ่มเดิมที มีหน่วยงานของเอกชนเข้าไปส่งเสริมให้ปลูก แต่ปรากฏว่า มีข้อขัดข้องบางประการ ชาวบ้านที่ปลูกอยู่ จึงหาทางช่วยเหลือตัวเอง โดยเฉพาะเรื่องการตลาด จนต่อมาไม้ขุดล้อมที่ตำบลนี้เป็นที่ยอมรับของผู้ซื้อ (https://bit.ly/2G5TItY)

            ชาวบ้านในพื้นที่บ้างก็ปลูกกล้าเอง บ้างก็เอากล้ามาจากที่อื่น เช่น ที่อำเภอภาชี จังหวัดพระนครศรีอยุธยา อำเภอภาชีมีเกษตรกรเพาะกล้าไม้จำหน่ายมืออาชีพ กล้าละ 1.50-2 บาท  หรือที่เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร ก็มีแหล่งเพาะเมล็ดพันธุ์มะฮอกกานี เป็นต้น  ส่วนสาเหตุที่ชาวชะอมบางส่วนไม่เพาะกล้าไม้เองนั้น  เพราะขึ้นอยู่กับความชำนาญ สถานที่ซึ่งอาจไม่เหมาะสมกับการเพาะกล้า น้ำท่าอาจไม่เพียงพอ และยังถือเป็นการ "แบ่งงานกันทำ" จากหลายๆ แห่งนั่นเอง

            สำหรับการปลูกนั้นพื้นที่ดิน 1 ไร่ กว้าง 40 เมตร ยาว 40 เมตร หรือ 1,600 ตารางเมตร สามารถปลูกต้นไม้ลงไปได้ ทุกตารางเมตร นั่นหมายถึงพื้นที่ 1 ไร่ ปลูกต้นไม้ได้ 1,600 ต้น เวลาผ่านไปราว 1 ปี ต้นไม้บางชนิดจำหน่ายได้ต้นละ 50 บาท หากสามารถขายได้หมดก็เป็นเงิน 80,000 บาท  หากขายไม่ได้ เวลาผ่านไปเป็นปีที่ 2-3 อาจจะขายได้ต้นละ 100 บาท  อย่างไรก็ตามในบางกรณีก็อาจเหลือต้นละ 20-30 บาท ขึ้นอยู่กับจังหวะและโอกาส

            อีกแหล่งหนึ่งกล่าววา การปลูกต้นไม้อย่างน้อย 1 ปีจะได้ต้นไม้สูง 2.5-3 เมตรรอบวงกว้าง 1 นิ้วใน 1 ไร่จะปลูกต้นไม้ได้ 1,600ต้นคิดค่าต้นกล้าต้นละ1 บาท ค่าใส่ต้นละ 2 บาท ค่าปุ๋ยอีก 1 ปีแรกลงทุนเฉลี่ยต้นละ 5-10 บาท  รายได้หักต้นทุนประมาณ 32,000 - 48,000บาท / ไร่  ส่วนทางด้านการตลาดส่วนใหญ่จะเป็นบ้านจัดสันหน่วยราชการต่างๆ เช่น อบต. นำไปใช้ปรับภูมิทัศน์ตามถนนหลวงโดยจะมีพ่อค้าคนกลางจากทั่วประเทศมารับไปขาย  (https://bit.ly/2G9T1AY)  อย่างไรก็ตามก็ยังถือว่าได้ผลตอบแทนสูงกว่าการทำนา ทำไร่ เช่น ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์และมันสำปะหลัง พืชเหล่านี้ ให้ผลผลิตเร็ว ราว 3-4 เดือนก็เก็บเกี่ยวผลผลิตได้แล้ว แต่ราคาค่อนข้างผันผวน  มันสำปะหลังและข้าวโพด ก็ได้ผลตอบแทนที่ไม่สูงเช่นกัน

            ส่วนอีกแหล่งหนึ่งมีข้อมูลว่า "ราคาจำหน่ายของต้นไม้ขุดล้อมที่นี่ขึ้นอยู่กับขนาดและอายุของต้นไม้ อย่างต้นสะเดาที่มีจุดเด่นที่รากสวยงาม อายุ 12 ปี ราคาขายหน้าสวนอยู่ที่ 12,000 บาท  ต้นจิกน้ำ อายุ 20ปี ขายที่ราคา 35,000 บาท และต้นกร่าง อายุ 30 ปี ราคาขายอยู่ที่ 40,000 บาท  ซึ่งผู้ใหญ่บ้านบอกว่า ชาวบ้านบางคนเมื่อปลูกเพื่อการจำหน่ายแล้ว  จะนำต้นไม้บางส่วนไปปลูกในป่าเพิ่มเติมด้วย และในอนาคตตำบลชะอมจะร่วมกับกรมป่าไม้ ทำโครงการธนาคารต้นไม้ เพื่ออนุรักษ์พันธุ์ไม้หายาก โดยให้ชาวบ้านเป็นตัวหลักในโครงการนี้ด้วย" (https://bit.ly/2UmAEl3)

            สำหรับต้นไม้ที่ขุดล้อมในพื้นที่มักเป็นไม้มงคล หรือไม่ยอดนิยมอื่น ๆ เชน มะฮอกกานี อินทนิล ประดู่ ทองกวาว พญาสัตบรรณ ตีนเป็ดน้ำ ประดู่แดง ราชพฤกษ์ จำปี เหลืองปรีดิยาธร ปีบ เป็นต้น  แต่ในระยะหลัง ยังมีการปลูกไม้ผลเพื่อล้อมไปขายได้เลย  ทั้งนี้วิธีการขุดล้อมต้นไม้ใหญ่ เป็นดังนี้:

            1.ขุดหลุมปลูกให้กว้างไม่ต้องลึกมากเพราะรากพืชที่หาอาหารจะอยู่ใกล้ผิวดินรากพืชที่มี ประสิทธิภาพ ในการหาอาหารจะอยู่ในความลึกตั้งแต่ผิวดินถึงลึกประมาณ 50 เซนติเมตร

            2. สำหรับไม้ขุดล้อมจะเป็นไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้นที่ปลูกใหม่ไม่ควรปลูกหญ้ามาชิดโคนต้นหรือปลูกไม้พุ่มเล็กไม้คลุมดินชิดรอบโคนต้น เพราะไม้คลุมดินเหล่านี้เติบโตเร็วจะแย่งน้ำแย่งอาหารต้นไม้ใหญ่ในช่วงที่กำลังตั้งตัวแต่ควรใช้วัสดุเช่นหญ้าแห้งสับคลุมโคนรักษาความชื้น หรือถ้ามีเปลือกไม้สับ กิ่งไม้สับย่อยด้วยเครื่องมาคลุมโคน

            3.การให้ปุ๋ยควรให้เมื่อต้นไม้ต้องการหรือเมื่อต้นไม้ใช้ปุ๋ยได้ ต้นไม้แรกปลูกรากไม่แข็งแรงสมบูรณ์พอการใส่ปุ๋ยลงไปอาจทำให้รากเสียหายได้หรือไม่ก็เร่งให้วัชพืชโตเร็วควรฉีดพ่นทางใบในอัตราที่เหมาะสม เมื่อสังเกตเห็นว่าต้นไม้เริ่มมีรากแข็งแรงแล้วจึงค่อยให้ปุ๋ยทางดิน

            4. การค้ำยันการป้องกันต้นไม้จากลมหรือจากความเสียหายที่อาจเกิดจากคนสัตว์หรือยานพาหนะ

            5.ไม่ควรตัดกิ่งหรือใบทิ้งก่อนหรือหลังการปลูกเพราะใบไม้เป็นแหล่งผลิตอาหารรวมถึงสร้างพลังงานเพื่อการเติบโตตั้งตัว การไม่มีใบทำให้พืชดูดน้ำขึ้นไปสร้างอาหารได้น้อย และถ้าเหลือเพียงกิ่งแก่ การแตกตาเป็นใบอ่อนใหม่ยิ่งยาก ควรปล่อยใบและกิ่งไว้ให้สร้างอาหารและพลังงานก่อน เมื่อต้นไม่ตั้งตัวแตกกิ่งใหม่เพียงพอแล้วจึงค่อยตัดแต่งให้ได้รูปทรงที่ต้องการแรกที่ปลูกควรรดน้ำเพราะพืชยังไม่แข็งแรงหลังจากนั้นในปีที่ 2-3 ไม่ต้องรดน้ำแล้วเพราะพืชสามารถยืนต้นได้เองตามธรรมชาติ (https://bit.ly/2G9T1AY)

            สำหรับราคากลาง เบื้องต้นเป็นดังนี้:

            ข้างต้นเป็นเพียงราคาเบื้องต้นเท่านั้น  ในรายละเอียดจะได้ไปสำรวจเพิ่มเติมอีกครั้งหนึ่ง  แต่จะเห็นได้ว่าราคาต้นไม้แต่ละประเภท แต่ละชนิดย่อมมีความแตกต่างกันตามวัย ขนาดและคุณภาพของไม้นั้นๆ  อย่างไรก็ตามราคานี้ได้จัดทำครั้งแรกในปี 2554 แต่จากการตรวจสอบกับคุณสายบัว พาศักดิ์ ปราชญ์ชาวบ้านในพื้นที่เชื่อว่าราคายังคล้ายเดิมนี้แทบทั้งหมด เพราะมีอุปทานเพิ่มมากขึ้นในขณะที่อุปสงค์อาจไม่มากเช่นในปีก่อนหน้านี้ที่เศรษฐกิจและอสังหาริมทรัพย์เติบโตมากกว่านี้

            ต้นไม้มีค่า อยู่ที่ตลาด อยู่ที่อุปสงค์และอุปทานในตลาดอีกด้วย