ผู้แถลง: ดร.โสภณ พรโชคชัย
ประธาน ศูนย์ข้อมูลวิจัยและประเมินค่าอสังหาริมทรัพย์ไทย
บจก. เอเจนซี่ ฟอร์ เรียลเอสเตท แอฟแฟร์ส
sopon@area.co.th; www.facebook.com/dr.sopon

          ผังเมืองที่ออกมาทั่วประเทศ 160 ผัง หมดอายุไปถึง 91 ผัง เท่ากับขาดการวางแผนการใช้ที่ดิน ทำให้เมืองขาดการพัฒนาอย่างมีประสิทธิภาพ
          จากการรวบรวมข้อมูลของศูนย์ข้อมูลวิจัยและประเมินค่าอสังหาริมทรัพย์ไทย บจก. เอเจนซี่ ฟอร์ เรียลเอสเตท แอฟแฟร์ส พบว่า ในขณะนี้ผังเมืองไทยหมดอายุไปเป็นส่วนใหญ่แล้ว เท่ากับประเทศไทยขาดการวางผังเมือง จะสร้างความปั่นป่วนในการใช้ที่ดินในอนาคต ดร.โสภณ พรโชคชัย ประธาน ศูนย์ข้อมูลวิจัยและประเมินค่าอสังหาริมทรัพย์ไทย บจก. เอเจนซี่ ฟอร์ เรียลเอสเตท แอฟแฟร์ส กล่าวว่า พื้นที่ที่ครอบคลุมอยู่ในผังเมือง เป็นพื้นที่เพียงน้อยนิดในประเทศไทย และครอบคลุมเพียงส่วนน้อยของเขตเมืองทั่วประเทศ แต่ก็ยังหมดอายุไปเป็นจำนวนมาก ถ้าในอนาคตกรมโยธาธิการและผังเมืองปล่อยให้ผังเมืองหมดอายุไปจนเกือบหมด อาจเกิดคำถามว่าบทบาทของกรมโยธาธิการและผังเมืองจะทำอะไรต่อไปในอนาคต
          หากพิจารณาในรายละเอียดจะพบว่าผังเมืองหมดอายุไปเกิน 2 ปีจนไม่มีผลบังคับใช้แล้ว มีถึง 71 ผัง ตามกฎหมายผังเมือง หากผังเมืองหมดอายุลง และร่างผังเมืองใหม่ยังจัดทำไม่เสร็จ ทางราชการยังสามารถต่ออายุได้ครั้งละ 1 ปี 2 ครั้ง หากเกินกำหนดนี้แล้ว ก็เท่ากับไม่มีผังเมืองในท้องที่ดังกล่าว ยกเว้นท้องถิ่นต่าง ๆ ออกข้อกำหนดของตนเองให้มีลักษณะคล้ายผังเมืองเดิมไว้ก่อน ซึ่งคงมีเพียงเมืองพัทยาที่ดำเนินการดังกล่าว แต่ผังเมืองพัทยาก็ครอบคลุมเกินพื้นที่เมืองพัทยา ดังนั้นองค์การปกครองส่วนท้องถิ่นอื่นที่ผังเมืองพัทยาหมดอายุลง ก็ไม่ได้ดำเนินการใด ๆ เช่นเมืองพัทยา
          ผังเมืองที่หมดอายุไป 1 ปี มี 10 ผัง และหมดอายุไปเกือบ 2 ปีอีก 10 ผัง หากไม่มีการดำเนินการใด ๆ โอกาสที่ผังเมืองเหล่านี้จะหมดอายุไปถาวรก็จะเกิดขึ้น เมื่อผังเมืองหมดอายุ ก็จะกลายสภาพเป็นการไม่มีการบังคับใช้กฎหมาย ท้องถิ่นส่วนใหญ่คงไม่ได้ดำเนินการใด ๆ ทำให้ไม่มีการวางแผนการใช้ที่ดินใด ๆ และทำให้เกิดปัญหาการใช้ที่ดินที่ขาดประสิทธิภาพในอนาคต
          ที่ผ่านมากรมโยธาธิการและผังเมืองให้ข้อมูลว่ากรมมีนโยบายให้ท้องถิ่นจัดทำผังเมืองเอง แต่ท้องถิ่นบางแห่งก็ให้ข้อมูลว่า หากให้ท้องถิ่นดำเนินการเอง ท้องถิ่นก็ขาดบุคลากรและงบประมาณในการดำเนินงาน ส่วนเจ้าหน้าที่ผังเมืองในแต่ละจังหวัดก็มีจำนวนน้อย ไม่สามารถดำเนินการได้เช่นกัน อาจมีพียงกรุงเทพมหานครและเมืองพัทยาที่มีความพร้อมในการดำเนินการมากกว่า ด้วยเหตุนี้ ผังเมืองจึงจะเป็นปัญหาที่บานปลายต่อไปในอนาคต
          สำหรับในรายละเอียดพบว่า ผังเมืองที่หมดอายุ 9 ปี (2546) จำนวน 2 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมเมืองบ้านบึง ผังเมืองรวมเมืองราชบุรี
          ผังเมืองที่หมดอายุ 8 ปี (2547) จำนวน 5 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมชุมชนพิกุลทอง ผังเมืองรวมเมืองหัวหิน ผังเมืองรวมเมืองปัตตานี ผังเมืองรวมเมืองบ้านโป่ง ผังเมืองรวมเมืองลำพูน 
          ผังเมืองที่หมดอายุ 7 ปี (2548) จำนวน 3 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมเมืองพล ผังเมือง บริเวณอุตสาหกรรมและชุมชนแหลมฉบัง ผังเมืองรวมเมืองชุมพร
          ผังเมืองที่หมดอายุ  6 ปี (2549) จำนวน 13 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมเมืองขอนแก่น ผังเมืองรวมเมืองบ้านไผ่ ผังเมืองรวมเมืองเชียงใหม่ ผังเมืองรวมเมืองแม่สอด ผังเมืองรวมเมืองปากพนัง ผังเมือง ชุมชนจุฬาภรณ์ ผังเมืองรวมชุมชนคูคต ผังเมืองรวมเมืองปราจีนบุรี ผังเมืองรวมเมืองบางมูลนาก ผังเมืองรวมเมืองหล่มสัก ผังเมืองรวมเมืองแม่ฮ่องสอน ผังเมืองรวมเมืองโพธาราม ผังเมืองรวมเมืองสุพรรณบุรี
          ผังเมืองที่หมดอายุ 5 ปี (2550) จำนวน 15 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมเมืองท่าเรือพระแท่น ผังเมืองรวมเมืองกาญจนบุรี ผังเมืองรวมเมืองสุไหงโก-ลก ผังเมืองรวมเมืองนราธิวาส ผังเมืองรวมชุมชนตากใบ ผังเมืองรวมเมืองน่าน ผังเมืองรวมเมืองกบินทร์บุรี ผังเมืองรวมเมืองชะอำ ผังเมืองรวมเมืองลำปาง ผังเมืองรวมเมืองอรัญประเทศ ผังเมืองรวมเมืองหนองแค ผังเมืองรวมเมืองสองพี่น้อง ผังเมืองรวมเมืองอ่างทอง ผังเมืองรวมเมืองป่าโมก ผังเมืองรวมเมืองอำนาจเจริญ
          ผังเมืองที่หมดอายุ 4 ปี (2551) จำนวน 12 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมเมืองท่าใหม่ ผังเมืองรวมเมืองนครปฐม ผังเมืองรวมเมืองนครพนม ผังเมืองรวมเมืองนางรอง ผังเมืองรวมเมืองแกลง ผังเมืองรวมจังหวัดเลย ผังเมือง ผังเมืองรวมสมุทรปราการ ผังเมืองรวมเมืองกระทุ่มแบน ผังเมืองรวมเมืองบ้านนาสาร ผังเมืองรวมชุมชนเกาะพะงัน ผังเมืองรวมเมืองหนองบัวฯ ผังเมืองรวมเมืองลับแล
          ผังเมืองที่หมดอายุ 3 ปี (2552) จำนวน 21 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมเมืองกาฬสินธุ์ ผังเมืองรวมเมืองจันทบุรี ผังเมืองรวมเมืองสิงห์(ชัยนาท)-เมืองท่าซุง(อุทัยธานี) ผังเมืองรวมชุมชนปากน้ำหลังสวน ผังเมืองรวมเมืองหลังสวน ผังเมืองรวมเมืองตราด ผังเมืองรวมเมืองตาก ผังเมืองรวมเมืองนครศรีฯ ผังเมืองรวมเมืองบุรีรัมย์ ผังเมืองรวมเมืองสายบุรี ผังเมืองรวมเมืองตะกั่วป่า ผังเมืองรวมเมืองตะพานหิน ผังเมืองรวมเมืองมหาสารคาม ผังเมืองรวมชุมชนตะพง ผังเมืองรวมเมืองบ้านหมี่ ผังเมืองรวมเมืองสงขลา ผังเมืองรวมเมืองสมุทรสงคราม ผังเมืองรวมเมืองอัมพวา ผังเมืองรวมเมืองสุราษฎร์ธานี ผังเมืองที่หมดอายุ 2 ปี (2553) จำนวน 10 ผัง ได้แก่ ผังเมือง เมืองพัทยา ผังเมืองรวมเมืองบัวใหญ่ ผังเมืองรวมเมืองทุ่งสง ผังเมืองรวมเมืองปทุมธานี ผังเมืองรวมชุมชนบางสะพาน ผังเมืองรวมบริเวณอุตสาหกรรมและชุมชน ผังเมืองรวมเมืองลพบุรี ผังเมืองรวมเมืองสะเดา ผังเมืองรวมเมืองหาดใหญ่ ผังเมืองรวมชุมชนช่องแม็ก ผังเมืองที่หมดอายุ 1 ปี 2554 จำนวน 10 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมเมืองกำแพงเพชร ผังเมืองรวมเมืองชุมแพ ผังเมืองรวมเมืองบางคล้า ผังเมืองรวมเมืองตรัง ผังเมืองรวมเมืองนครราชสีมา ผังเมืองรวมเมืองสตูล ผังเมืองรวมเมืองแก่งคอย ผังเมืองรวมเมืองอุทัย ผังเมืองรวมเมืองพิบูลมังสาหาร ผังเมืองรวมเมืองอุบลราชธานี 
          ผังเมืองที่จะหมดอายุปี 2555 จำนวน 20 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมเมืองขลุง ผังเมืองรวมเมืองพนัสนิคม ผังเมืองรวมเมืองชัยภูมิ ผังเมืองรวมเมืองเชียงราย ผังเมืองรวมเมืองโนนสูง ผังเมืองรวมเมืองนนทบุรี ผังเมืองรวมชุมชนบ้านแพรก-โรงช้าง-มหาราช ผังเมืองรวมเมืองพะเยา ผังเมืองรวมเมืองพังงา ผังเมืองรวมเมืองพัทลุง ผังเมืองรวมเมืองพิจิตร ผังเมืองรวมเมืองเพชรบุรี ผังเมืองรวมเมืองเพชรบูรณ์ ผังเมืองรวมเมืองยโสธร ผังเมืองรวมเมืองร้อยเอ็ด ผังเมืองรวมเมืองโคกสำโรง ผังเมืองรวมชุมชนท่าเรือน้ำลึกสงขลา ผังเมืองรวมเมืองสมุทรสาคร ผังเมืองรวมชุมชนท่าลาน ผังเมืองรวมเมืองสระบุรี
          ผังเมืองที่จะหมดอายุปี 2556 จำนวน 12 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมเมืองเสนา ผังเมืองรวมเมืองมุกดาหาร ผังเมืองรวมเมืองระยอง ผังเมืองรวมเกาะสมุย ผังเมืองรวมกรุงเทพมหานคร ผังเมืองรวมเมืองฉะเชิงเทรา ผังเมืองรวมเมืองนครนายก ผังเมืองรวมชุมชนอ้อมใหญ่ ผังเมืองรวมเมืองหนองเสือ-คลองหลวง-ธัญญบุรี ผังเมืองรวมชุมชนหินกอง-โคกแย้ ผังเมืองรวมชุมชนทับกวาง ผังเมืองรวมเมืองสุรินทร์ 
          ผังเมืองที่จะหมดอายุปี 2557 จำนวน 7 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมเมืองชุมแสง ผังเมืองรวมเมืองท่าโขลง-คลองหลวง-รังสิต ผังเมืองรวมเมืองพระนครศรีอยุธยา ผังเมืองรวมเมืองสระแก้ว ผังเมืองรวมเมืองพระพุทธบาท ผังเมืองรวมเมืองสวรรคโลก ผังเมืองรวมเมืองอุตรดิตถ์
          ผังเมืองที่จะหมดอายุปี 2558 จำนวน 8 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมเมืองชลบุรี ผังเมืองรวมเมืองชัยนาท ผังเมืองรวมชุมชนโคกกลอย-ท้ายเหมือง ผังเมืองรวมเมืองพิษณุโลก ผังเมืองรวมเมืองระนอง ผังเมืองรวมชุมชนเกาะแตน ผังเมืองรวมเมืองอุดรธานี
          ผังเมืองที่หมดอายุปี 2559 จำนวน 18 ผัง ได้แก่ ผังเมืองรวมเมืองกระบี่ ผังเมืองรวมชุมชนบางปะกง ผังเมืองรวมเมืองห้วยยอด ผังเมืองรวมชุมชนแหลมงอบ ผังเมืองรวมเมืองตาคลี ผังเมืองรวมเมืองนครสวรรค์ ผังเมืองรวมเมืองประจวบคีรีขันธ์ ผังเมืองรวมชุมชน กม.5 ผังเมืองรวมขุมชนท่าเรือ ผังเมืองรวมเมืองแพร่ ผังเมืองรวมเกาะภูเก็ต ผังเมืองรวมเมืองเบตง ผังเมืองรวมเมืองยะลา ผังเมืองรวมชุมชนบ้านเพ ผังเมืองรวมเมืองศรีสะเกษ ผังเมืองรวมเมืองสกลนคร ผังเมืองรวมจังหวัดสิงห์บุรี ผังเมืองรวมเมืองหนองคาย
          ผังเมืองที่หมดอายุปี 2560 จำนวน 4 ผัง ได้แก่ ผังเมือง ชุมชนบ้านเหล่า ผังเมืองรวมเมืองกันตัง ผังเมือง จังหวัดสระบุรี ผังเมือง ชุมชนวิหารแดง

ผู้แถลง:
ดร.โสภณ พรโชคชัย (sopon@area.co.th) ประธาน ศูนย์ข้อมูลวิจัยและประเมินค่าอสังหาริมทรัพย์ไทย บจก. เอเจนซี่ ฟอร์ เรียลเอสเตท แอฟแฟร์ส หรือ AREA (www.area.co.th): ซึ่งเป็นองค์กรที่มีฐานข้อมูลอสังหาริมทรัพย์ภาคสนามขนาดใหญ่ที่สุดและปรับปรุงให้ทันสมัยที่สุดในประเทศไทย และดำเนินการเก็บข้อมูลต่อเนื่องมาตั้งแต่ พ.ศ.2537 เป็นศูนย์ข้อมูลที่มีความเป็นกลางทางวิชาการ และเป็นอิสระทางวิชาชีพ โดยไม่ถูกครอบงำโดยผู้มีส่วนได้ส่วนเสียใด ๆ สมาชิกของศูนย์ข้อมูลฯ ได้รับข้อมูลที่เป็น First-hand information ในเวลาเดียวกัน