โสเภณีที่สร้างวัดคณิกาผล ถูกมองว่า “ทำบุญเอาหน้า แม้จะเป็นบุญใหญ่ ก็ได้บุญน้อย เงินที่ใช้ได้มาโดยไม่บริสุทธิ์ เป็นการทำบุญที่มีเบื้องหลัง” เรื่องนี้ต้องให้ความเป็นธรรมและคืนศักดิ์ศรีแก่โสเภณีที่สร้างวัดนี้

            ตามข้อมูลใน wikipedia <1> ระบุว่า วัดคณิกาผลเป็นวัดราษฎร์ในมหานิกาย ตั้งอยู่ที่ถนนพลับพลาไชย แขวงป้อมปราบ เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร ตรงกันข้ามกับสถานีตำรวจนครบาลพลับพลาไชย 2 สร้างในรัชกาลที่ 3 โดยหญิงนางหนึ่งชื่อ “ยายแฟง” เจ้าสำนักโสเภณีอยู่ที่ตรอกเต๊า ถนนเยาวราช ร่วมกับหญิงโสเภณีในสำนักของนางเอารายได้จากการค้าประเวณีมาลงขันกันสร้างวัดขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2376

            ในงานสมโภชวัด ยายแฟงนิมนต์ขรัวโต (ต่อมาได้สมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระพุฒาจารย์: โต พฺรหฺมรํสี) มาเทศน์ฉลอง ขรัวโตเทศน์ว่าเป็นการ “ทำบุญเอาหน้า แม้จะเป็นบุญใหญ่ ก็ได้บุญน้อย นอกจากนี้ ขรัวโตยังว่า เงินของยายแฟงได้มาโดยไม่บริสุทธิ์ ยายแฟงจึงได้บุญไม่เต็มเม็ดเต็มหน่วย โดยเปรียบเปรยว่า "ในการที่เจ้าภาพได้จัดการทำบุญเช่นนี้นั้น เป็นการทำบุญที่มีเบื้องหลังอยู่หลายประการ เป็นเหตุให้เหมือนกับว่า ในเงินทำบุญหนึ่งบาทนั้น ยายแฟงจะได้อานิสงส์เพียงแค่สลึงเฟื้องเท่านั้น”

            พระไพศาล วิสาโล ยังกล่าวว่า “ยายแฟงสร้างวัดครั้งนี้ ได้ผลอานิสงส์บกพร่อง ไม่เต็มเม็ดเต็มหน่วย เพราะเงินที่สร้างวัดเป็นเงินที่เกิดจากน้ำพักน้ำแรงของคนอื่น ที่ไม่ชอบด้วยธรรมเนียม.  . .ยายแฟงไม่ขำ ด้วยมีแต่ความขุ่นเคืองใจ แต่เมื่อเวลาผ่านไป ยายแฟงก็เห็นจริง ตามที่ท่านว่า จึงไม่โกรธเคืองท่านต่อไป”  ข้อนี้ไม่รู้พระไพศาลอาจเข้าใจไปเองหรืออย่างไร ไม่ปรากฏอ้างอิง <2> แต่ก็มีข้อเขียนอีกแหล่งกล่าวว่าภายหลังยายแฟงยังนิมนต์ทูลกระหม่อมพระ (ต่อมาคือรัชกาลที่ 4) จากวัดบวรนิเวศวิหาร หมายจะได้รับคำชมเพื่อแก้หน้าจากคราวก่อน ปรากฏว่าทูลกระหม่อมพระกลับแสดงธรรมเทศนาทำนองเดียวกับที่ขรัวโตได้เทศนาไว้ก่อนหน้านี้ ทำให้ยายแฟงยิ่งน้อยใจหนักกว่าเก่า <3>

            ความเห็นของพระสงฆ์ในกรณีนี้ มีข้อพึงเห็นต่างได้ (ด้วยความเคารพยิ่ง) กล่าวคือ แม้ในสมัยพุทธกาล ก็ยังมีโสเภณีที่บรรลุธรรมปรากฏอยู่หลายท่าน เช่น

            1. อุบาสิกาที่เคยเป็นโสเภณีชื่อนางสิริมาฟังธรรมจนบรรลุโสดาบัน <4>

            2. อัมพปาลี หญิงโสเภณีผู้บรรลุพระอรหันต์และสร้างวัดให้พระพุทธเจ้า ณ เมืองไพศาลี แคว้นวัชชี นางเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาอย่างยิ่ง ได้ถวายสวนมะม่วงอันเป็นสมบัติของนางให้เป็นที่ประทับของพระพุทธเจ้าและภิกษุสงฆ์ในปลายพุทธกาล <5>

            3. พระอภัยมาตา เป็นชาวอุชเชนี แคว้นอวันตี เป็นคณิกาของเมือง เมื่อลูกของนาง (เจ้าชายอภัย) ซึ่งเกิดกับพระเจ้าพิมพิสารออกบวชจนได้เป็นอรหันต์ และได้เทศน์โปรดนาง นางก็เลิกชีวิตคณิกา และออกบวชจนบรรลุอรหันต์เช่นกัน <6>

            4. ท่านวิมลาเถรี เป็นโสเภณีมาแต่กำเนิด คือมีมารดาเป็นโสเภณีมาก่อนตนเอง. . .เป็นคนสวยมาก มีค่าตัวแพง. . .ของแคว้นกาสี <7>

            5. อัฒฑกาสีภิกษุณี บวชแล้วประกาศตัวว่า ได้ทำตามคำสั่งสอนของพระพุทธองค์ เป็นพระอรหันต์ที่มีฤทธิ์ บรรลุวิชชา 3 รู้ชาติปางก่อน ตาทิพย์ ทำอาสวะให้สิ้น <8>

            ในสมัยพุทธกาลมีโสเภณีหลายระดับชั้น แต่ไม่เคยมีปรากฏในพระไตรปิฎกเลยว่าพระพุทธเจ้าไปตำหนิหรือดูแคลนนางโสเภณีใดว่าเอาเงินไม่บริสุทธิ์มาสร้างวัด หรือเงินที่ทำบุญไป ได้บุญไม่เต็มเม็ดเต็มหน่วย พระองค์คงได้แต่อนุโมทนาบุญที่พวกนางสร้างขึ้นต่างหาก ยิ่งในกรณีองคุลีมาลที่ฆ่าและตัดนิ้วคนมาแล้วถึง 999 คนยังบรรลุอรหันต์ได้เลย (https://bit.ly/2JkROr9) ดังนั้นสาวกในยุคหลังหากเป็นศิษย์ตถาคตที่แท้จึงพึงสังวร ผู้ที่ปล้น ขโมยเงิน-อำนาจวาสนาผู้อื่นมาทำบุญต่างหากที่น่ารังเกียจ

            เราต้องยึดคำสอนของพระพุทธเจ้าตามพระไตรปิฎกด้วยกาลามสูตรเป็นหลัก

อ้างอิง

<1> Wikipedia. วัดคณิกาผล. https://bit.ly/2VLCkUt

<2> พระไพศาล วิสาโล. ข้อธรรม คำสอน พระไพศาล วิสาโล: บุญของยายแฟง. 23 กันยายน 2558. https://bit.ly/2TprOAQ

<3> ธนภัทร์ ลิ้มหัสนัยกุล. ดอกผลของหญิงงาม (เมือง). https://readthecloud.co/wat-khanikaphon/

<4> Win News. นางสิริมาผู้เลอโฉมโสเภณีผู้บรรลุธรรมในยุคพุทธกาล. https://www.winnews.tv/news/25156

<5> Win News. อัมพปาลี"หญิงโสเภณีผู้บรรลุพระอรหันต์ในยุคพุทธกาล. http://winne.ws/n17822

<6> ส.สีมา. อัมพปาลี-อภัยมาตา-วิมลา-อัฑฒกาสี อดีตโสเภณีบวชเป็นภิกษุณีสู่ใต้ร่มพระศาสนา. ศิลปวัฒนธรรม ฉบับสิงหาคม 2553. https://www.silpa-mag.com/history/article_19388

<7> Win News. พระวิมลาเถรี. https://www.winnews.tv/news/26251

<8> กิเลน ประลองเชิง. อัฒฑกาสีเถรี. ไทยรัฐ 27 กันยายน 2560. https://www.thairath.co.th/newspaper/columns/1080984