เมื่อปลายเดือนกรกฎาคม 2563 มีข่าวนาย “บอส” ทายาทกระทิงแดงไม่ถูกอัยการส่งฟ้องศาล เรื่องนี้กระทบต่อภาพลักษณ์และแบรนด์ของผลิตภัณฑ์ในเครือ “กระทิงแดง” หรือไม่อย่างไร

            ดร.โสภณ พรโชคชัย ประธาน ศูนย์ข้อมูลวิจัยและประเมินค่าอสังหาริมทรัพย์ไทย บจก.เอเจนซี่ ฟอร์ เรียลเอสเตท แอฟแฟร์ส (www.area.co.th) ซึ่งสอนวิชา Soft Laws เรื่องมาตรฐาน-จรรยาบรรณ และความรับผิดชอบต่อสังคมให้ความเห็นต่อกรณีที่นายวรยุทธ (บอส) อยู่วิทยา ทายาทกระทิงแดง ซึ่งเป็นหลานของนายเฉลียว อยู่วิทยา ผู้ก่อตั้งบริษัทเครื่องดื่มกระทิงแดง อาณาจักรธุรกิจยักษ์ใหญ่ระดับโลก โดยนายบอสรอดพ้นคดีขับรถชนเจ้าหน้าที่ตำรวจถึงแก่ความตายเมื่อปี 2555 หลังจากที่อัยการสั่งไม่ฟ้องทุกข้อหาเมื่อเร็วๆ นี้

            สำหรับในรายละเอียด “บอส. . .รอดพ้นคดีต้องสงสัยขับรถชนเจ้าหน้าที่ตำรวจถึงแก่ความตาย เมื่อปี 2555 แล้ว เนื่องจากอัยการสั่งไม่ฟ้องทุกข้อหา. . .อัยการสูงสุดตัดสินยกคำฟ้อง นายวรยุทธ อยู่วิทยา ส่วนคณะกรรมการตำรวจไม่คัดค้านการตัดสินใจนี้ และจะดำเนินการยกเลิกหมายจับต่อไป. . .รถเฟอร์รารีคันที่พุ่งชนตำรวจ ที่ปฏิบัติหน้าที่บนรถจักรยานยนต์. . .3 กันยายน 2555 เป็นเหตุให้ตำรวจนายดังกล่าวเสียชีวิต. . .คดีดังกล่าวก่อให้เกิดกระแสไม่พอใจต่อกระบวนการยุติธรรมในหมู่ประชาชน ทั้งกรณีอื้อฉาวว่าเจ้าหน้าที่พยายามช่วยปกปิด โดยจับกุมผู้ต้องสงสัยที่ทำทีเป็นว่าขับรถเฟอร์รารีคันเกิดเหตุ อีกทั้งยังมีข้อครหาเรื่องการจ่ายเงินชดใช้ให้ครอบครัวผู้ตาย 3 ล้านบาท” <1>

            ข่าวนี้ส่งปฏิกิริยารุนแรงในสังคม “คนไทยเพิ่งรับรู้ก็มาจากการที่สื่อต่างชาติได้นำเสนอรายงานข่าวนี้ เมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม ที่ผ่านมานี่เอง ทำให้รู้สึกเหมือนกับว่า ‘ถูกตบหน้า’ อย่างแรง ทำให้เสียงเรียกร้องให้มีการ ‘ปฏิรูป’ สองหน่วยงานนี้ ดังกระหึ่ม. . .อีกทั้งงานนี้เชื่อว่าจะยังเกิดแรงสั่นสะเทือนไปถึง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และรัฐบาลตามมาอีกด้วย โดยเฉพาะแรงกดดันให้เขาแสดงท่าทีกับเรื่องนี้ รวมไปถึงท่าทีในการ ‘ปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม’ ให้ชัดเจน ซึ่งในเวลานี้ก็มี ‘ข่าวลือ’ มากมาย ที่กล่าวหาว่ามีคน ‘อยู่เบื้องหลัง’ ในการ ‘เป่า’ คดีนี้ด้วย” <2>

            กรณีนี้ทำให้ “ที.ซี.ฟาร์มาซูติคอล เจ้าของแบรนด์กระทิงแดง ร่อนหนังสือแจง "บอส - วรยุทธ อยู่วิทยา" ไม่ได้ถือหุ้น หรือเกี่ยวข้องกับ กระทิงแดงแต่อย่างใด หวั่นผู้บริโภคเข้าใจผิด. . .เราขอเรียนให้ทราบว่า บริษัทฯ รับทราบข้อมูลดังกล่าวและเข้าใจความรู้สึกของผู้บริโภคต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้นเป็นอย่างดี  อย่างไรก็ตาม กลุ่มธุรกิจ TCP ขอเรียนให้ทราบว่า คุณวรยุทธ อยู่วิทยา ไม่เคยเป็นผู้ถือหุ้น ไม่เคยมีส่วนเกี่ยวข้องกับการบริหาร และ ไม่เคยดำรงตำแหน่งใด ๆ ในบริษัทต่าง ๆ ภายใต้กลุ่มธุรกิจ TCP เลย. . .คณะผู้บริหาร ผู้ถือหุ้นและพนักงานของกลุ่มธุรกิจ TCP ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับคดีหรือกระบวนการต่าง ๆ ของคดีที่เกิดขึ้นแต่อย่างใด เนื่องจากเป็นเรื่องส่วนบุคคลของคุณวรยุทธบริษัทฯ” <3>

            ใน Twitter มี Hashtag ว่า “#boycottredbull” โดยมีผู้เขียนต่างๆ นานา เช่น “ลูกหลานมีข่าวขับรถชนตำรวจตาย แล้วหนีเข้าบ้านก่อนจะยอมรับผิด ผ่านไปห้าปีกว่าจะออกหมายจับ ก็หนีไปต่างประเทศ วันนี้อัยการสั่งไม่ฟ้องอีก กระบวนการยุติธรรมประเทศนี้แบ่งชนชั้นชัดเจน เชิญชวนทุกคนไม่อุดหนุนผลิตภัณฑ์ทุกอย่างของเครือนี้” <4> กรณีเช่นนี้อาจส่งผลกระทบโดยตรงต่อแบรนด์ของสินค้าในเครือ “กระทิงแดง” หรือ Red Bull นี้ได้ ไม่มากก็น้อย และยังอาจมีการรณรงค์การบอยคอตสินค้าของกระทิงแดงไปทั่วโลกอีกด้วยเพราะสื่อต่างประเทศให้ความสนใจเสนอข่าวก่อนสื่อไทยเสียอีก

            ในกรณีนี้อาจแตกต่างจากกรณีที่เจ้าของบริษัททำเรื่องอื้อฉาว จนทำให้สินค้าและบริการของบริษัทได้รับผลกระทบ เช่น กรณี “การล่วงละเมิดทางเพศของนายหวัง เจิ้งหัว (Wang Zhenhua) มหาเศรษฐีพันล้าน ผู้ก่อตั้ง ประธานหรือ CEO ของกลุ่มบริษัทฟิวเจอร์แลนด์ ดีเวลอปเมนต์โฮลดิ้งส์ (Future Land Development Holdings Ltd)” เมื่อปี 2562 <5> ซึ่ง Personal Goodwill ของผู้บริหารที่เป็นในทางลบ ส่งผลกระทบต่อ Corporate Goodwill ของบริษัท

            อย่างไรก็ตามในกรณีนี้ แม้ทางบริษัทกระทิงแดงจะออกมาชี้แจงโดยมิชักช้า แต่ก็ยังทำให้สังคมเคลือบแคลงสงสัยได้ว่าการที่นายบอส หลุดคดีแบบนี้ได้ คงต้องมีเส้นสาย มีการใช้เงินซื้อ เช่น ก่อนหน้านี้เมื่อปลายเดือนเมษายน 2563 ทางบริษัทก็บริจาคเป็นเงินถึง 300 ล้านบาทช่วยโควิดให้กับทางรัฐบาล <6>  ซึ่งหลายคนอาจมองว่าเรื่องนี้มีความเกี่ยวพันกันกับการ “รอด” ของนายบอสก็เป็นไปได้

            การช่วยเหลือทายาทในลักษณะนี้ อาจทำให้บริษัทสูญเสียความน่าเชื่อถือ  (แม้จะประกาศว่าไม่เกี่ยวข้องกัน) ดูเป็นการขาด CSR โดยไปเกี่ยวข้องกับการช่วยเหลือทายาท ทำให้มูลค่าทรัพย์สินลดลงไปได้จำนวนหนึ่งได้ โดยนายเฉลิม อยู่วิทยา ผู้นำตระกูลอยู่วิทยาที่เป็นเจ้าของสัดส่วนหุ้นรวมกัน 51% ใน บริษัท เครื่องดื่มกระทิงแดง จำกัด (Red Bull) มีสินทรัพย์รวมกัน 2.02 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐหรือ 6.6 แสนล้านบาท <7>  หากสมมติการนี้ทำให้แบรนด์ของกระทิงแดงสูญเสียมูลค่าไป 5% ก็เป็นเงินถึง 33,000 ล้านบาทเลยทีเดียว

            การที่แบรนด์เสื่อมลงในระดับหนึ่งย่อมทำให้มูลค่าทรัพย์สินลดลงไปได้

อ้างอิง
<1> ‘บอส อยู่วิทยา’ ทายาทกระทิงแดง หลุดคดีขับรถชนตำรวจตาย. https://www.prachachat.net/breaking-news/news-496209
<2> เป่าคดี “บอส กระทิงแดง” เร่งปฏิกิริยาลบลามถึงรัฐบาล !? https://mgronline.com/politics/detail/9630000076680
<3> "กระทิงแดง"ร่อนเอกสารแจง "บอส"ไม่เกี่ยวข้องธุรกิจ. https://www.dailynews.co.th/economic/786758
<4> Twitter. “Boycottredbull” https://twitter.com/hashtag/boycottredbull
<5> บริษัทพังเพราะ CEO ฉาวเรื่องเพศ.   AREA แถลง ฉบับที่ 402/2562: วันจันทร์ที่ 05 สิงหาคม 2562. https://bit.ly/2KssgZf
<6> เจ้าสัว “กระทิงแดง” ตอบรับนายกฯ ช่วยชาติ 300 ล้าน. https://www.prachachat.net/general/news-457894
<7> Forbes. เฉลิม อยู่วิทยา. 2.02 หมื่นล้านเหรียญ / 6.6 แสนล้านบาท. https://bit.ly/3309WSn