กรุงเทพมหานครต้องการพื้นที่สีเขียวเป็นอย่างมาก แต่ไม่ควรสร้างสวนสาธารณะขนาดใหญ่ให้เกิดขึ้นอีก ทำไมจึงเป็นเช่นนี้
ดร.โสภณ พรโชคชัย ประธานกรรมการบริหาร ศูนย์ข้อมูลวิจัยและประเมินค่าอสังหาริมทรัพย์ไทย บจก. เอเจนซี่ ฟอร์ เรียลเอสเตท แอฟแฟร์ส (www.area.co.th) ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการวางแผนพัฒนาเมือง ซึ่งได้รับการศึกษาจากสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซีย ให้ความเห็นว่ากรุงเทพมหานครต้องการสวนหย่อม ลานกีฬา ขนาดเล็กๆ มากกว่าสวนสาธารณะขนาดใหญ่
ในกรณีสวนลุมพินี ณ ปี 2561 “มีผู้ใช้ในวันธรรมดา 11,833 ราย วันหยุดราชการ 13,500 ราย” <1> หรืออาจอนุมานได้ว่ามีผู้ใช้บริการเฉลี่ยวันละ 12,372 คน ถ้าเป็นปี 2564 อาจมีเพิ่มขึ้น 10% รวมเป็น 13,609 คนต่อวัน หรือ 4,967,326 คนต่อปี สวนลุมพินีมีขนาด 360 ไร่ <2> ดังนั้นอาจอนุมานได้ว่าในพื้นที่ 1 ไร่ มีผู้ใช้บริการสวนลุมพินีจำนวน 13,798 คนต่อไร่ต่อปี
แต่สำหรับลานกีฬา 1,104 แห่งนั้น มีผู้ไปใช้สอย 17,101,973 คนในปี 2562 (นับซ้ำ) <3> โดยลานกีฬาจำนวนมากมีขนาดไม่ถึง 1 ไร่ หากสมมติว่ามีพื้นที่รวมกัน 1,000 ไร่ ก็จะมีผู้ใช้บริการลานกีฬาไร่ละ 17,102 คนต่อปี (นับซ้ำ) ซึ่งมากกว่าสวนลุมพินีเสียอีก ยิ่งถ้าดูจากข้อมูลลานกีฬาปี 2557 ที่มีอยู่ 1,226 แห่ง มีผู้ใช้บริการถึง 29,562,880 คนใน 1 ปี (นับซ้ำ) และหากสมมติว่ามีพื้นที่ลานกีฬารวม 1,100 ไร่ ก็เท่ากับว่าในปีหนึ่งมีผู้ใช้บริการมากถึง 28,675 คนต่อปีต่อไร่ (นับซ้ำ) นี่แสดงชัดเจนว่าลานกีฬาขนาดเล็กๆ มีประโยชน์กว่าสวนสาธารณะขนาดใหญ่มากๆ นับร้อยๆ ไร่
การสร้างสวนสาธารณะขนาดใหญ่นับร้อยๆ ไร่ ยังเอื้ออำนวยประโยชน์แก่เฉพาะประชาชนที่อยู่อาศัยในเขตใกล้ๆ เท่านั้น เช่น สวนสาธารณะแถวศูนย์สิริกิติ์ ผู้ที่ได้รับประโยชน์สูงสุด อาจได้แก่ชาวบ้านที่อยู่แถวถนนพระรามที่ 4 ชาวบ้านในบริเวณถนนพระรามที่ 3 ที่อยู่ถัดไปก็ได้ประโยชน์น้อยกว่า ชาวพระรามที่ 2 ที่อยู่อีกฝั่งของแม่น้ำเจ้าพระยา ก็ยิ่งไม่ได้รับประโยชน์ ยกเว้นจะใช้เวลาเดินทางประมาณ 30 นาทีจึงจะถึง ต้นทุนในการก่อสร้างสวนสาธารณะขนาดใหญ่ก็มีมากกว่าการสร้างสวนสาธารณะขนาดเล็ก ๆ เช่น ไม่เกิน 5 ไร่ หรือลานกีฬาเป็นต้น
เราจึงควรทบทวนการสร้างสาธารณะขนาดใหญ่ได้แล้ว แล้วนำงบประมาณไปกระจายสร้างลานกีฬาและสวนสาธารณะขนาดย่อมๆ กระจายให้ทั่วเมือง จะเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวมมากกว่า
อ้างอิง
<1> สวนลุมฯคนใช้มากสุด-วันปกติหมื่นหนึ่งวันหยุดหมื่นสาม. https://www.thairath.co.th/news/local/bangkok/1281521
<2> Wikipedia สวนลุมพินี https://bit.ly/3fSGNyP
<3> สถิติกรุงเทพมหานคร 2562. https://anyflip.com/iqbdu/kqvu/