ก่อนจะตัดสินใจเห็นด้วยหรือคัดค้านการสร้างเขื่อน ควรเปิดใจอ่านเหตุผลและข้อคิด 20 ข้อต่อไปนี้ก่อน
          ตามที่มีการเผยแพร่เหตุผลในการตัดค้านเขื่อนแม่วงก์กันอย่างกว้างขวางนั้น ในที่นี้ขอมองต่างมุมเผื่อจะได้ไตร่ตรองก่อนเชื่อ เพื่อก่อให้เกิดสังคมอุดมปัญญา เหตุผลของการค้านเขื่อนและข้อพิจารณา มีดังนี้:
          1. ระบบนิเวศทั้งหมดจะถูกคุกคาม เกิดการทำลายป่าต้นน้ำ
             ความจริง: บริเวณสร้างเขื่อนไม่ใช่ป่าต้นน้ำ ไม่ใช่ป่าดงดิบ แต่เป็นป่าเสื่อมโทรมเป็นหลัก เป็นที่ ๆ เคยมีผู้อยู่อาศัยมาก่อนด้วยซ้ำไป ที่สำคัญ ตั้งอยู่ชายขอบของป่า
          2. ทำลายโอกาสการฟื้นฟูของอุทยาน ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อป่ามรดกโลก "ห้วยขาแข้ง"
             ความจริง: เมื่อมีเขื่อน ป่ายิ่งจะได้รับการฟื้นฟู เพราะมีน้ำหล่อเลี้ยงมากขึ้น และมีน้ำเพียงพอสำหรับการดับไฟป่าที่มักเกิดขึ้นนับร้อยครั้งต่อปีโดยไม่มีน้ำดับในหน้าแล้งที่น้ำในลำคลองแทบแห้งสนิท
          3. ทำให้ป่าไม้ลดลง
             ความจริง: ป่าไม้จะมีเพิ่มขึ้นต่างหาก ส่วนที่ถูกตัดไป ทางราชการก็ต้องจัดการตัดให้โปร่งใส เอาเงินมาชดเชยส่วนที่เสียหรือปลูกป่าใหม่ NGOs ก็พึงมีบทบาทในการตรวจสอบการตัดไม้อย่างใกล้ชิด
          4. การสูญเสียพื้นที่อ่างเก็บน้ำมหาศาล
             ความจริง: สูญเสียไปเพียง 1 ใน 1,000 ของผืนป่าตะวันตก ที่สำคัญไม่ได้กลายเป็นอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ แต่มักเอ่อไปตามลำคลองเดิม
          5. ทำให้สัตว์ได้รับผลกระทบรุนแรง สูญพันธุ์
             ความจริง: สัตว์จะมีมากขึ้น เพราะมีแหล่งน้ำมากขึ้น สามารถดื่มกินได้ทั่วไป แม้ฝรั่งจะศึกษาพบว่าหนูบางชนิดลดน้อยลงที่เขื่อนรัชชประภา แต่สัตว์สำคัญๆ ทั้งหลายกลับมีจำนวนเพิ่มขึ้นเพราะมีน้ำอุดมสมบูรณ์
          6. สัตว์จะจมน้ำตายเช่นกรณีเขื่อนรัชชประภา
             ความจริง: เขื่อนแม่วงก์ จะไม่มีเกาะแก่งจึงไม่ต้องอพยพสัตว์ เช่นเขื่อนรัชชประภาซึ่งกรณีนี้ก็จำเป็นต้องให้สูญเสียน้อยที่สุด เพื่อประโยชน์เอนกอนันต์ของเขื่อนที่ผลิตไฟฟ้า ชลประทาน ฯลฯ ตลอด 25 ปีที่ผ่านมา
          7. ป่าเก็บน้ำได้ดีกว่าเขื่อน
             ความจริง: มักไม่มีการสร้างเขื่อนในป่าดงดิบอยู่แล้ว เขื่อนมักสร้างในป่าเสื่อมโทรมหรือเป็นที่ราบที่มีต้นไม้น้อย การมีป่ามากมายไม่ได้เป็นหลักประกันว่าน้ำจะไม่ท่วม เช่นแม้ในปี พ.ศ.2485 ยังเกิดน้ำท่วมใหญ่ในกรุงเทพมหานคร
          8. เขื่อนแม่วงก์มีขนาดเล็ก ไม่คุ้มค่ากับการลงทุน
             ความจริง: จากผลการศึกษา EIA ก็พบว่ามีอัตราผลตอบแทนที่สูง และให้บริการได้นับแสนไร่ เพิ่มประสิทธิภาพดิน ยกระดับรายได้เกษตรกร เพิ่มผลผลิตสัตว์น้ำ ประชาชนมีรายได้เพิ่ม สาธารณสุขและสุขภาวะจะดีขึ้น
          9. อาจเกิดการลักลอบตัดไม้ริมอ่างเก็บน้ำ ซึ่งเป็นเรื่องที่ควบคุมได้ยาก เร่งให้สัตว์ป่า เช่น นกยูง เสือโคร่ง ต้องสูญพันธุ์ และยังสามารถลักลอบล่าสัตว์ป่าได้ง่าย
             ความจริง: ข้อนี้เป็นเหตุผลครอบจักรวาล แต่ในความเป็นจริงทั้งภาครัฐและ NGOs สามารถส่งอาสาสมัครเข้าสังเกตการณ์ ทำงานแบบ "ปิดทองหลังพระ" ได้ (แต่อาจไม่ดัง)
          10. เขื่อนไม่สามารถแก้ปัญหาน้ำแล้ง-น้ำท่วมได้
               ความจริง: ชาวบ้านส่วนใหญ่ในพื้นที่มั่นใจว่าแก้ไขได้ เพราะพวกเขาประสบภัยน้ำท่วม น้ำแล้งทุกปีกระทั่งมีความรู้ ที่ผ่านมาพอน้ำท่วม พวกเขาก็ต้องเกี่ยวข้าวมาขายเกวียนละ 4,000 บาท เพื่อหนีน้ำ
          11. มูลนิธิสืบ นาคะเสถียร ระบุว่าเขื่อนแม่วงก็จะมีน้ำไม่เพียงพอในการใช้สอย
               ความจริง: ผลการศึกษา EIA พบว่าจะสามารถให้บริการประชาชนได้ถึง 127 หมู่บ้านใน 3 จังหวัด รวม 50,000 คน
          12. ไม่มีประสิทธิภาพในการช่วยแก้น้ำท่วมกรุงเทพมหานครเพราะรับน้ำได้เพียง 1% ของน้ำที่มาในปี 2554
               ความจริง: ปริมาณน้ำในปีดังกล่าวมากขนาดนั้น แม้แต่ 10 เขื่อนภูมิพลก็ยังเอาไม่อยู่ เขื่อนนี้มีหน้าที่เพื่อประชาชนในท้องถิ่นเป็นสำคัญ ไม่ควรนำเอาสองเรื่องที่ไม่เกี่ยวข้องกันมาอ้าง
          13. น่าจะสร้างเขื่อนในบริเวณทางเลือกอื่น
             ความจริง: มีการศึกษามาแล้วถึงบริเวณที่อื่นที่อาจสร้าง จึงได้ข้อสรุปให้สร้างที่นี่ เนื่องจากไม่ต้อเวนคืนที่ดินชาวบ้านนับพัน ๆ ครอบครัว
          14. ควรสร้างคูคลองมากกว่าสร้างเขื่อน
             ความจริง: การจัดการน้ำก็ต้องทำไปพร้อม ๆ กัน การสร้างเขื่อนนี้ไม่ได้มีแค่การสร้างอ่างเก็บน้ำ แต่ยังรวมถึงการปรับปรุงระบบคูคลองเพื่อการระบายน้ำและการชลประทานด้วย แต่จะมีคูคลองโดยไม่มีเขื่อนเก็บน้ำไม่ได้
          15. บริเวณใกล้เคียงกับพื้นที่ที่จะสร้างเขื่อนแม่วงก์นั้น ยังมีเขื่อนอีกหลายแห่ง
             ความจริง: แต่ละเขื่อนก็มีการหน้าที่แตกต่างไป ประเทศไทยยังมีเขื่อนน้อยเกินไป ยังมีการจัดการน้ำที่ไม่ดี จึงควรสร้างเขื่อนเพิ่ม
          16. การเวนคืนที่ดินเพิ่มเติม ประชาชนจะเดือดร้อน
             ความจริง: การสร้างเขื่อนจำเป็นต้องมีการเวนคืนเพื่อขยายแนวเขตคูคลอง แต่อยู่ที่การจัดที่ทำกินใหม่และการจ่ายค่าทดแทนให้สมเหตุสมผล คงอ้างเป็นเหตุผลคัดค้านเขื่อนไม่ได้
          17. หลังจากการสร้างเขื่อน ยังอาจเกิดปัญหาชาวบ้านแย่งชิงสูบน้ำเข้าที่นา ฯลฯ
             ความจริง: ในการชลประทาน ทุกคนก็ต้องสูบน้ำ และควรมีการจัดสรรน้ำอย่างเป็นธรรมอยู่แล้ว อย่าอ้างความกลัวในสิ่งที่ได้รับการแก้ไขมาทั่วประเทศ
          18. ควรให้งบประมาณแก่ 23 ตำบล ตำบลละ 200 ล้านบาท แล้วหาทางพัฒนาแหล่งน้ำโดยชาวบ้าน
             ความจริง: การแก้ไขปัญหาต้องทำแบบองค์รวม ไม่ใช่แก้ไขในแต่ละหมู่บ้าน ไม่ได้มีแต่ปัญหาน้ำแล้ง ยังมีน้ำไหลมาจากที่อื่นที่ต้องการการกักเก็บด้วย
          19. การทำลายพื้นที่ท่องเที่ยวปัจจุบัน เช่น แก่งลานนกยูง
             ความจริง: เมื่อมีเขื่อนแม่วงก์ ก็จะทำให้มีแก่งใหม่ มีชายหาด มีสถานที่ท่องเที่ยวอีกมากมาย สวยกว่าที่เป็นอยู่ ซึ่งจะหมดสภาพท่องเที่ยวเมื่อเข้าหน้าแล้งเพราะไม่มีน้ำ
          20. ทั่วโลกเขาไม่เอาเขื่อนกันแล้ว
             ความจริง: สหรัฐอเมริกาทุบเขื่อนเก่านับร้อยปี ซ่อมไม่คุ้ม รวมทั้งที่ส่งผลต่อสิ่งแวดล้อม แต่ก็ยังมีโครงการสร้างเขื่อนใหม่ๆ  ญี่ปุ่นที่มีขนาดเล็กกว่าไทยก็ยังมีเขื่อนมากกว่า แถมทั้งสองประเทศยังมีโรงไฟฟ้านิวเคลียร์
          ลองพิจารณาดูเปรียบเทียบเพื่อสังคมอุดมปัญญา

หมายเหตุ
โปรดอ่านเพิ่มเติม
เขื่อนในโลกนี้สร้างดีหรือไม่: www.area.co.th/thai/area_announce/area_anpg.php?strquey=area_announcement587.htm
รายงาน EIA เห็นข้อดีมากกว่าข้อเสีย: www.area.co.th/thai/area_announce/area_anpg.php?strquey=area_announcement586.htm
สิงสาราสัตว์กับประชาชนกรณีเขื่อนแม่วงก์: www.area.co.th/thai/area_announce/area_anpg.php?strquey=area_announcement584.htm
ย้ำอีกครั้ง อย่าอ้างเสือมาลวงค้านเขื่อนแม่วงก์: www.area.co.th/thai/area_announce/area_anpg.php?strquey=area_announcement581.htm
กรณีเขื่อนแม่วงก์ ถ้าคิดแบบ NGOs ต้องรื้อเขื่อนทั่วประเทศ: www.area.co.th/thai/area_announce/area_anpg.php?strquey=area_announcement580.htm
ย้ำไม่มีเสือในพื้นที่สร้างเขื่อนแม่วงก์: www.area.co.th/thai/area_announce/area_anpg.php?strquey=area_announcement577.htm
โพนทะนาผิดๆ ว่าต่างประเทศทุบทิ้งเขื่อน: www.area.co.th/thai/area_announce/area_anpg.php?strquey=area_announcement576.htm
การโกหกและบิดเบือนเพื่อต้านการสร้างเขื่อนแม่วงก์: www.area.co.th/thai/area_announce/area_anpg.php?strquey=area_announcement575.htm
ประชาชนในจังหวัดนครสวรรค์ส่วนใหญ่หนุนเขื่อนแม่วงก์: www.area.co.th/thai/area_announce/area_anpg.php?strquey=area_announcement574.htm