มีบางคนบอกว่าขนาดเศรษฐกิจของไทยในยุคนี้ใหญ่กว่ายุคทักษิณถึง 4 เท่า แสดงว่าประเทศไทยเจริญขึ้นมาก แต่ทำไมคนจนจึงเพิ่มขึ้นมหาศาล แล้วประเทศอื่นในอาเซียนเป็นอย่างไร ท่านทราบหรือไม่ ภายในปี 2584 เวียดนามจะแซงไทยแล้ว
ตารางที่ 1: การเจริญเติบโตของเศรษฐกิจไทย ปี 2545-2564 | |
รายการ | ตัวเลข |
รายได้ประชาชาติ (GDP) ปี 2545 (USD) | 134,300,851,255 |
รายได้ประชาชาติ (GDP) ปี 2557 (USD) | 407,339,454,061 |
รายได้ประชาชาติ (GDP) ปี 2564 (USD) | 505,947,037,098 |
การเพิ่มขึ้นของ GDP ปี 2545-2564 (เท่า) | 3.8 |
การเพิ่มขึ้นของ GDP ปี 2545-2557 (เท่า) | 3.0 |
การเพิ่มขึ้นของ GDP ปี 2557-2564 (เท่า) | 1.2 |
อัตราการเติบโตของ GDP ปี 2545-2564/ปี | 7.2% |
อัตราการเติบโตของ GDP ปี 2545-2557/ปี | 9.7% |
อัตราการเติบโตของ GDP ปี 2557-2564/ปี | 3.1% |
ที่มา: ธนาคารโลก (ตัวเลขเป็น current value) https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD
ถ้าพิจารณาจากขนาดเศรษฐกิจของไทยในปี 2545 (สมัยทักษิณ) รายได้ประชาชาติ (GDP) ของไทยอยู่ที่ 134.3 พันล้านเหรียญสหรัฐ แต่มาในปี 2564 (สมัยประยุทธ์) กลับเพิ่มเป็น 505.9 พันล้านเหรียญสหรัฐหรือเติบโตขึ้นเกือบ 4 เท่า (3.8 เท่า) ทั้งนี้ตามตัวเลขรายได้ตลาด (ยังไม่หักเงินเฟ้อ) ของธนาคารโลก นี่แสดงว่าไทยประสบความสำเร็จในการพัฒนาเศรษฐกิจใช่หรือไม่ แต่หลายคนก็สงสัยว่า ถ้าประสบความสำเร็จจริง ทำไมประเทศไทยจึงมีคนจนที่จดทะเบียนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ โดยเมื่อวันที่ 9 มกราคม 2566 ‘คลัง’ เปิดตัวเลขลงทะเบียน ‘บัตรสวัสดิการฯ’ รอบใหม่ 22 ล้านคน” (https://bit.ly/3iEYxlh) หรือราวหนึ่งในสามของประชากรไทยเข้าไปแล้ว
อันที่จริงตัวเลขรายได้ประชาชาติข้างต้นอาจมีรายละเอียดที่ต้องเข้าใจเพิ่มเติม นั่นก็คือ รายได้ประชาชาติในปี 2557 (ถึงปีรัฐประหาร) สูงถึง 407.3 พันล้านเหรียญสหรัฐเข้าไปแล้ว แสดงว่าในช่วงปี 2545-2557 ประเทศไทยรวยขึ้นถึง 3 เท่า แต่ในช่วงปี 2557-2564 (ยุคประยุทธ์) รายได้ประชาชาติเพิ่มขึ้นอีกเพียง 20% หรือเท่ากับช่วง 7 ปีนี้ อัตราการเติบโตของ GDP เพิ่มขึ้นเพียง 3.1% ต่อปีเท่านั้น ซึ่งถือว่าน้อยมากเมื่อเทียบกับช่วงก่อนหน้า (ปี 2545-2554) ที่เพิ่มขึ้นเฉลี่ยปีละ 9.7% (ตัวเลขเหล่านี้อาจดูสูงเพราะไม่ได้ทอนเงินเฟ้อ)
ตารางที่ 2: อัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจปี 2557-2564
อันดับที่ | ประเทศ | % |
1 | กัมพูชา | 7.1% |
2 | เวียดนาม | 6.6% |
3 | ลาว | 5.1% |
4 | อินโดนีเซีย | 4.2% |
5 | ฟิลิปปินส์ | 4.1% |
6 | สิงคโปร์ | 3.4% |
7 | ไทย | 3.1% |
8 | มาเลเซีย | 1.4% |
9 | เมียนมา | 0.4% |
10 | บรูไน | -2.8% |
เมื่อเทียบกับประเทศต่างๆ ในอาเซียนที่มี 10 ประเทศ จะเห็นได้ว่าในช่วงล่าสุด (ปี 2557-2564) อัตราการเติบโตที่ 3.1% ของไทยเป็นแค่อันดับที่ 7 หรือค่อนข้างจะ “รองบ่อน” โดยมีกัมพูชา เวียดนาม และลาวนำโด่งสุด กรณีนี้บางท่านอาจแย้งว่าก็ประเทศเหล่านี้ล้าหลังกว่าไทยจึงอาจจะ “ก้าวกระโดด” กว่าไทยได้ อย่างไรก็ตามประเทศที่ใกล้เคียงกับไทย เช่น อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์ ก็ยังนำหน้าไทย และประเทศที่เจริญกว่าไทยคือสิงคโปร์ ก็มีอัตราการเติบโตโดยเฉลี่ยที่สูงกว่าไทยเช่นกัน มีเพียงมาเลเซีย เมียนมา (ที่ถูกรัฐประหาร) และบรูไนที่เศรษฐกิจไม่ค่อยกระเตื้องเท่านั้น
ตารางที่ 3: ขนาดเศรษฐกิจของประเทศในอาเซียน (ราคาตลาด) | |||
อันดับ | ประเทศ | มูลค่า (เหรียญสหรัฐ) | เทียบไทย |
1 | อินโดนีเซีย | 1,186,092,991,320 | 234% |
2 | ไทย | 505,947,037,098 | 100% |
3 | สิงคโปร์ | 396,986,899,888 | 78% |
4 | ฟิลิปปินส์ | 394,086,401,171 | 78% |
5 | มาเลเซีย | 372,980,957,208 | 74% |
6 | เวียดนาม | 366,137,590,601 | 72% |
7 | เมียนมา | 65,091,751,273 | 13% |
8 | กัมพูชา | 26,961,061,120 | 5% |
9 | ลาว | 18,827,148,510 | 4% |
10 | บรูไน | 14,006,569,576 | 3% |
สิ่งที่น่าสนใจอีกประกาศหนึ่งก็คือขนาดเศรษฐกิจของไทยนั้นใหญ่เป็นอับดับสองของอาเซียน 10 ประเทศ เพียงแต่เติบโตช้า ทั้งนี้อินโดนีเซียมีขนาดเศรษฐกิจใหญ่กว่าไทยคือเป็น 234% ของไทย สิงคโปร์ซึ่งเป็นประเทศเกาะเล็กๆ กลับมีขนาดเศรษฐกิจถึง 78% ของไทย เช่นเดียวกับฟิลิปปินส์ ส่วนมาเลเซียที่มีขนาดราวสองในสามของไทย ก็มีขนาดเศรษฐกิจถึง 74% ของไทย ประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจเล็กมากๆ ก็มีเพียงเมียนมา กัมพูชา ลาวและบรูไน
ตารางที่ 4: รายได้ประชาชาติต่อหัว (เหรียญสหรัฐ) ปี 2564
อันดับ | ประเทศ | มูลค่า (เหรียญสหรัฐ) | เทียบไทย |
1 | สิงคโปร์ | 67,857 | 936% |
2 | บรูไน | 32,017 | 442% |
3 | มาเลเซีย | 11,524 | 159% |
4 | ไทย | 7,249 | 100% |
5 | อินโดนีเซีย | 4,336 | 60% |
6 | เวียดนาม | 3,761 | 52% |
7 | ฟิลิปปินส์ | 3,596 | 50% |
8 | ลาว | 2,588 | 36% |
9 | กัมพูชา | 1,613 | 22% |
10 | เมียนมา | 1,196 | 17% |
เมื่อเจาะลึกลงมาดูถึงรายได้ประชาชาติต่อหัว จะเห็นได้ว่าสิงคโปร์มาเป็นอันดับที่ 1 คือโดยเฉลี่ยประชากรสิงคโปร์มีรายได้ 67,857 เหรียญสหรัฐต่อปี หรือเทียบเท่า 936% ของไทย แสดงว่าชาวสิงคโปร์รวยเท่ากับ 9 เท่าของไทย ความรวยของสิงคโปร์ในรูปการนี้สูงขึ้นเรื่อยๆ จากเมื่อ 30 ปีก่อน อาจอยู่ที่ 4 เท่า แต่ขณะนี้พุ่งทะยานสูงมาก บรูไนก็รวยเท่ากับ 4 เท่าของไทย (442%) ทั้งนี้เพราะประเทศนี้มีประชากรเพียง 4 แสนเศษเท่านั้น ในขณะที่อินโดนีเซีย เวียดนามและฟิลิปปินส์ มีรายได้พอๆ กับแค่ครึ่งหนึ่งของไทยเท่านั้น ในขณะที่ประชาชนชาวลาว กัมพูชาและเมียนมาจนมาก
จากข้อมูลข้างต้นจะเห็นได้ว่า ประเทศที่นักลงทุนไทยน่าลงทุนมากๆ ในขณะนี้ก็คือ อินโดนีเซีย เวียดนามและฟิลิปปินส์ รวมทั้งประเทศที่ยังห่างชั้นไทยอยู่มากก็คือกัมพูชา ยกเว้นลาวที่มีประชากรผู้บริโภคน้อย และเมียนมาที่มีแต่ผู้ที่คิดจะถอนการลงทุนเพราะรัฐประหารที่เกิดขึ้นเมื่อต้นปี 2564 นักลงทุนหลายประเทศต่างหยุดหรือขายกิจการในเมียนมาในขณะนี้ ผู้เขียนซึ่งเป็นผู้ประเมินค่าทรัพย์สินก็มีโอกาสไปประเมินค่าโรงงานต่างๆ ในเมียนมา เพราะนักลงทุนต่างชาติตัดสินใจถอนตัว
สิ่งที่น่าห่วงอย่างหนึ่งก็คือ จะมีประเทศไทยที่จะแซงไทยในอนาคตหรือไม่ ที่ผ่านมา ไทยก็ถูกแซงไปมากแล้ว เช่น ญี่ปุ่น เกาหลี สิงคโปร์ และมาเลเซีย แต่ในอนาคตอันใกล้นี้ ณ พ.ศ.2584 หรือ 18 ปีนับจากปี 2566 นี้ เวียดนามจะแซงไทยแล้ว ทั้งนี้ ณ ปี 2564 ไทยมีรายได้ประชาชาติต่อหัวอยู่ที่ 7,249 เหรียญสหรัฐ ในขณะที่เวียดนามมีรายได้อยู่ที่ 3,761 เหรียญสหรัฐ หรือเพียง 52% ของไทยเท่านั้น แต่ถ้าเวียดนามยังเติบโต 6.6% ต่อปี ในขณะที่ไทยเติบโตที่ 3.1% ต่อปี ภายในปี 2584 รายได้ประชาชาติต่อหัวของเวียดนามจะขึ้นแซงไทย ถ้าเวียดนามแซงไทยได้ อินโดนีเซียและฟิลิปปินส์ ก็จะ “หายใจรดต้นคอ” ของไทยต่อไป
แม้เศรษฐกิจไทยจะเติบโตไม่มาก แต่ตลาดที่อยู่อาศัยหลังยุคโควิด-19 ก็ฟื้นแล้ว โดยไม่ได้พึ่งการขายบ้านหรือขายที่ดินให้ต่างชาติ จากข้อมูลของศูนย์ข้อมูลวิจัยและประเมินค่าอสังหาริมทรัพย์ไทย (area.co.th) พบว่าในปี 2565 จำนวนหน่วยที่อยู่อาศัยเปิดใหม่ในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลแตะระดับเดียวกับปี 2562 (ก่อนโควิด-19) ที่ 115,000 หน่วยต่อปี ทั้งนี้ในปี 2563 การเปิดตัวโครงการใหม่ลดลงเหลือ 73,000 หน่วยและในปี 2564 เหลือ 60,000 หน่วยเท่านั้น แสดงว่าตลาดที่อยู่อาศัยกลับสู่ภาวะปกติโดยที่ไม่ได้อาศัยกำลังซื้อของต่างชาติเป็นหลักเลย และเชื่อว่าในปี 2566 นี้ การเติบโตของตลาดจะเพิ่มขึ้นอีก 8-12%
สิ่งสำคัญที่ไทยพึงดำเนินการก็คือการเพิ่มอัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจเพื่อหนีคู่แข่งด่วน!